ā, f. vn. of ar-fich.
(a) act of boiling, bursting forth;
upheaval: is damhnai uamhain na cóic ergala sescat ar .ccc.
donaib teinethsliabhaibh do madmaim for talmandaib `the
bursting of the 365 ranges of fiery mountain',
Ériu ii 136 § 122
.
Fig. conroib irgal désercce in spirto indiunn gl. spiritu
feruentes,
Wb. 5d18
.
(b) act of fighting; strife, contest, battle: i n-irgail `in conflict
',
Wb. 3b11
.
robatar . . . ic urgail dara chend,
LL 225b18
(
TTr.
615
).
mór n-ergal ṅdegrach ṅdian,
SR 7081
. catha ┐ urtha
┐ irgala (types of tales),
Laws i 46.4 Comm.
adchíu dofócrat
far mná / a ngnúis tarsna ergala,
LU 6583
(TBC). ergal ān riam, scīath taulgel ina laim '(may) splendid battle (be waged) before him!'
TBC-LL¹ 3365
,
Celtica x 148
.
robrisius
aurgala for triunu na túath,
9349
.
fir i n-irgalaib,
8431
(
FB
§ 29
).
ro fosaighedh an ergal ┐ an t-imairecc ann,
CCath.
5803
.
d'ionnsoighidh na hiorghoile,
DDána 85.4
.
ar orgail
(: orduigh),
Dán Dé xxiv 1
. Fig.
Ailill . . . / aurgail ūais
amraid,
Ält. Ir. Dicht. i 41 § 34
. comla ergaile shield of
battle (of a warrior),
LU 4842
(TBC).
(c) line of battle, battalion: o ergail gl. acie,
Ml. 34c12
. in
ergail gl. in acie,
47c2
.
ilchéta do cechtar in dá ergal,
TTr.²
947
.
itir dá hirgail,
Alex. 23
.
ro coṅgaibthe trá na da urgail
ó theirt co nónai,
RC viii 56.11
. co tenid leonas ergala `to the
fire that wounds battalions',
Ériu i 116 § 5
.
arms: ni tidbarid
far mbaullu i n-irgail ar beolu diabuil gl. sed neque exhibetis
membra uestra arma iniquitatis,
Wb. 3b11
. irgala firinne diar
ndítin gl. per arma iustitiae,
15d39
. irgala gl. induamur arma
lucis,
6a28
.