n
m. and f. *
ad-sem-,
Wortk. 53
. `?Lat. essentia', Plummer
MS notes.
(a)
characteristic, special quality, peculiarity: a.¤ in
finda sin `the peculiarity of that hair',
Fél.² cxliv 35
.
rosuithe
dó dáma (glossed dana) deacta .i. do a.¤ na deachta,
LU 756
(ACC) =
RC xx 178 § 45
.
hi ḟail in tobair ingnáith dianad a.¤
óigread in cech lo,
Alex. 349
.
inis . . . ise a h-aisdi na cuirp
berar inti ni lobait iter,
Todd Nenn. 192.9
. ar besaib ┐ ar
caen-estib (sic) (com-aistib v.l., leg. caem-a.¤
good qualities),
Cog. 82.2
.
inund aisti arúath dúinn, / inund gasced gnath,
TBC-LL¹ 4172
(
LL 11005
).
is í a.¤ in chuilén-sin,
PH 3438
. mórad
ceall dob aisde agaibh (to St. Patrick),
Dán Dé xii 13
.
mōr
d'aistib na n-ērlam fúair,
ACL iii 307 § 28
.
a.¤ gach céime i
gcalmacht / gaisce féile is flathamhlacht,
Hackett liii 23
. ni
heiccen co mad aisdi do ierraidh do litrip ind ogaim ┐ do
muitib na Laitne, ar is a nguthagoip forbaigter-side do gres
a common nature, property, need not be sought for in Ogham
letters and Latin mutes, since the latter always terminate in a
vowel-sound (whereas the former do not),
Auraic. 3015
.
Type, variety, class (of performance):
dona cēadaistibh
reapraidh dō,
Feis Tighe Chonáin 227
. doghníadh C. aisde crábaidh C.
used to practise a special kind of devotion,
BNnÉ 141.1
is
anaichnidh do muintir C. . . . ind a.¤ trialltai .i. teiched,
CCath.
3563
. m'ionuath a aisde dá éis `very horrible his fate thereafter',
Dán Dé xxvi 53
. iollardacht m'aisdeadh the variety of
my talents,
ML 124.6
. atá d'aistidhibh 's d'ealadhain nódh aca
nach taobhtha d'aonneach . . . they have so many wiles and
arts that none can trust them (of women),
Hackett xxvi 63
.
Pattern:
im a.¤ lamthoraid,
Laws i 150.8
.i. fuath in gresa
innti,
152.23 Comm.
Cf.
a.¤ ab astilis ō slisnib corthaire,
O'Mulc. 64
.
way, manner:
gurob é aisde ar a mbídís 'na
suidhe,
Geneal. Tracts i 39.12
.
With prepp. ar a.¤
like:
ar a haisde is aghtha dhamh / brath
leannáin dom lucht diomdhadh,
O'R. Poems 2917
`just like her
must I hope to find a lover',
p. 229
. ar gach én a.¤
on every ground,
BNnÉ 250 § 204
.
Seonin a Burc do marbad arin asti cetna,
Ann. Conn. 1342.4
. ar aisde na dinginn se in a way in which I
could not achieve it(?),
BNnÉ 132.z
. fo a.¤
like:
luin gela bid
ann . . . ┐ celebraid a tratha fo aisti na heclaise,
Trip. xliii 5
.
fo aisti an Gregaid,
Auraic. 3379
. tar a.¤
: rala ág dar [a] a.¤ / ra
chuir ár (ar) na cichloiste beyond what he was used to,
TBC-LL¹
1477
.
(b)
metre:
cia lín na naisti . . . a cuíc sescat ar trí cetaib,
IT
iii 67 § 1
.
cate a aisti coír cach baird,
22 § 67
.
aisteda na
ndaerbhard,
23.1
.
it núacrutha na haisti seo, ar it núalitríde
arrangatar íat,
§ 68.
aisti ollaman bairdni inso anuas . . .
aisti ansrutha bairdne inso sís,
10 § 12
,
§ 13
.
iss hi seo ind a.¤
blaith brass / in ṅgnathaighther in senchass,
106.18
.
cia a.¤
triasin ṅdernad in Félire . . . rindard,
Fél. 4.24
.
isin erlabra
fégtair inna haisti,
LU 461
(ACC).
sluindfet duib dagaisti in
dana,
LL 5227
.
dechnad mór . . . a.¤ is ferr i nHere,
5250
.
ellach .i. aisti, ut est cibe cenel dina secht n-eillghibh .i. dona
secht n-aistibh,
O'Dav. 765
.
co festar in n-aisti dona seacht
primellgibh na filideachta,
Auraic. 1687
. claechlodh aisdi
change of metre,
IGT Metr. Faults § 22
. i n-aisde 's i n-ábhacht,
recitations,
Hackett² xliii 240
.