adj
o, ā (sainred) later generally sun(n)radach (sund-,
sonn-).
I
(a)
peculiar or belonging to (an individual), characteristic
of; particular, special, set apart: s.¤
gl. peculiaris,
Sg. 57a1
.
Ml.
137b4
. sainredaig gl. peculiari,
138b3
. sainredchaib gl. privatis,
126a10
. ind s.¤
gl. privato,
124d14
; s.¤
gl. sua,
Sg. 148b4
.
inna caine sainredchae gl. elegantiae singularis,
Ml. 37b10
.
cach gnúis nad techta ainm s.¤
`a special name' (a name of its
own),
Sg. 154a2
. in son file iar cul indi as sanctis asberr du
cech s.¤ ┐ rubrigach techtas nech `to everything particular and
excellent',
Ml. 37a18
.
asberam sanctos sainredchu . . . doib
dint sainriud inna noibe techtae,
37b16
.
atat . . . .v. psailim
sainrethcha isin tsaltair forsa taphair ind apgiter ebra,
Hib. Min. 6.190
.
in forcmaither áes sainrethech dond fhi[u]r
midboth?,
Críth G. 32
. selba sainrudcha personal possessions,
LU 2178
(
FA 25
).
da oibriughadh mor tshunnradhach
fein,
Smaointe B. Chr. 335
. In pl. also
several, distinct
:
dunaib
gnusib sainredchaib inna ndule,
Ml. 108d14
. donaib oindaib
nó donaib sainredcha[ib] gl. singulis,
45a8
(`preeminent', Thes.¤,
cf. (c) below).
ic sāssad cethri rann sundradach in betha,
Corm. Y 607
.
(b)
specific, definite
(oft. = Lat. quidam, Eng. a certain):
ainm do dorus s.¤ in hIerusalem,
Ml. 131c3
.
itá sóebchore
sainraedach i mmedon in tsrothasin,
LU 2113
(
FA 18
).
sluind
persainni [sain]raidchi . . . in fer-sa saindriud cona anmaim
. . . Sluind ceniuil immorro . . . is e in fear ┐ ni fes cia sainriudh
acht is fer tantum,
Auraic. 706
-
13
=
persainde saindredaige,
3460
.
daigh feised cisi inad sainradach a mboi,
D IV 2, 73va4
.
nāch do galar sainruthach etir atbath that he did not die of any
particular disease,
BColm. 106.4
. ro sudiged . . . fer sainrodach
do guin ind arad that some man should be chosen to kill,
LU
9755
=
RC vi 164.16
. dofornic lanamnai sainredaig ara
chiund a certain couple,
LU 11017
. tre forcongra druincce
sainredhaicche don Ord a certain section,
Irish Texts iii 40.13
.
i mbeól átha sainredhaigh a certain ford,
AFM v 1856.3
.
ro
fhorcongair . . . for dhaoinibh sainredhacha uaisle,
vi 2074.21
.
aurthuch na forthuch for nech saindredach (.i. for nec dib go
sunradach),
Laws iv 178.20
,
180.12 Comm
. sē laithe sonnradhacha chom dēirce gacha bliadhna appointed days,
Fl. Earls 100.2
. Perh.
partial, biased in:
ma fiada forgill ni bi . . .
sunnra[da]ch seircech, ni bi eitsech eascorach,
O'Curry 2601
(
Eg. 88, 51 (52)b
).
(c) in sense
special = pre-eminent:
ferais Fand . . . fáelti
sinredaig (sic) fri Coin C.,
LU 3779
(
SCC 35
).
is e do-rat seirc
sainredaig dó sech cach n-apstal,
PH 1922
. Cf.
Ml. 37b10
cited above. ? neamhchoimeád na dtrí subháilceadha dhiadha
┐ na gceithre subháilceadha sonnrádhacha the theological and
cardinal virtues,
Eochairsg. 93.8
.
do bi se sunnradhach
ingantach tar cach uile,
Smaointe B. Chr. 1964
.
Gramm.
definite, due to definition by the article: .t. lom
séimhiughadh sunnarthach .s.¤
aspiration caused by the article,
IGT Introd. § 34 (11.32)
.
II As adv.
(a) used like sainriud, in tsainriud:
ni dae saigit
s.¤ .i. ni he a ttarbh airithe fein ionnsaighit,
Leb. Gab.(i) 30.18
.
ro choraig airchindech airithe do na hulib dúilib saindredach:
Lucifer dona demnaib, grian dona rendaib, etc., severally,
PH
6380
. ateoch nem ┐ talmuin ┐ Cruinn in tsainrethaig C. above
all,
LU 5514
=
inthainsrethaich,
TBC-I¹ 1032
.
dolluid dochum
Fiachna in t[s]ainredach,
LU 10925
. in na laimther forgull
na airthiuch bid nech (leg. neich?) int[s]ainrudach `that it
belongs to anyone in particular',
Laws iv 192.14
. ?
día sathairn
do sundrách
,
BCC 268.19
.
(b) with co:
in druth co sundradach,
Laws v 144.1 Comm
.
beir lat soir go sunradhach go Breifneachaibh mo bhennacht
especially,
BNnÉ 266 § 234
.
ar einech Ceneoil-Conaill uile ┐
hUi Tairce[i]rt co sonradhach,
AU ii 254.8
.
cur milset tuatha
┐ eclusai . . . ┐ co sundradach manestir Brathar Preciur,
Ann. Conn. 1296.9
.
ro fiarfaigh B. scela na criche-sin ┐ co sunnradach scela Sisian,
ZCP vi 290.30
.
is é peacadh an éadóchais
go sonnradhach thuigthear ann so,
TSh. 1904
.
ar na neic[h]ibh
fliucha, ┐ ar usci na fairgi go sunnradach,
Ir. Astr. Tr. 46.25
.