n
o, n. (but see
Laws i 90.y
below) báoghal m.,
IGT Decl. § 17 (71.28)
.
(a)
unguarded condition, danger, hazard,
vulnerability; chance, opportunity (of taking by surprise,
inflicting an injury): amal dotéitside do gabáil báiguil intan
nád nacastar gl. sicut fúr in nocte, ita ueniet,
Wb. 25b28
.
fri
homun cech báeguil,
Fél. Ep. 202.
ro scrutai in ben . . ./ . . ./
forsin ṅgilla ṅglan . . ./ cinnas doberad baegol,
SR 3192.
ro gab A. a mb.¤ inna cotlud took them unawares,
LU 5642.
arnachat fagthar i mb.¤
unguarded,
6156
(H).
as báoghal do
thoidheacht go hionadh comhloinn. . . ┐ tú gan chloidhem,
TBC-LL¹ 2866
v.l. baegul . . . gona a chance of wounding,
LL 32814
(
TTr. 2028
). i mbōegul braith in danger of betrayal,
KMMisc.
266 § 27.
fogeba-sa . . . baegal Eachach anocht icon fleidh,
ACL iii 324.11
.
fuaradur baegal teined do chur ann,
Acall.
2651.
is baegul mor siut . . . .i. in codlud doniat na fir,
Aen. 2068.
a boegul loṅgphoirt in a surprise attack on a camp,
Ann. Inisf. 1068.2
.
tre nert sluaigh ┐ tre báeghal,
RC xviii
12.8
(Tig.). ata baeghal áonmhná sunna agad opportunity,
chance,
BS 50.4
. is baoghul lem gan a rochtain slán
I fear,
RC xxix 120 § 20.
baoghal dúinn ar ndíochaisge
`my unruliness is my danger',
Dán Dé xi 1
.
i mbaoghal a
n-uaille nó a n-aigeanta d'ardughadh,
TSh. 152.
is cuimhin
gan bhaoghal without doubt,
Oss. iii 290.2
.
gúas, baoghal,
cunntabhairt,
Eg. Gl. 382.
Prov. boegal . . . i n-ecmais omain
a false sense of security (of Peter,
Matthew xxvi 33
,
69 ff.
),
PH 3010.
(b) Legal, making a mistake in judgement, etc., liability arising from error (or negligence ?),
Celtica x 32 n. 45
, cf.
ZCP xv
307
(Thurn.) ``bægal' bezeichnet in den Rechtstexten eben
die Fehler, die ein sonst Rechtskundiger im Rechtsverfahren
begeht'):
baegul .i. beo-focul .i. cach brithemain a baegul,
O'Dav. 301
=
Laws iii 304.4
,
ZCP xvii 46.
inge tri baegail
naigneda (sic) . . . .i. tri hernaile ima baeglaither in t-aigne,
no in treidi is baegal dontí aiges in ae,
Laws i 90.y
;
92.29
Comm.
Cf.
Ériu xii 12 § 14.
atat . . . da mbaegul n-altrama:
baegul donn athair . . . a mbaegul n-aill dond aiti two ways
of defaulting in fosterage,
ZCP xiii 20.32
,
21.1
.
cach báith
a baegal,
xvii 52 § 32
(`to every fool his risk'). Cf. masa
druth ac toirriachtadh ┐ druth ac bualad, conrannat baith
baegal (i.e. the consequences of their infringement of the law),
Laws iii 162.5 Comm.
conrandait baoith baogal .i. is taithnemach roindait na baoith etorru iní ima ndentar in baogal,
O'Curry 2331
(
Eg. 88, 25d
).
Attrib. g
s.
hazardous, unguarded:
dat rála i mbeirn
ṁbaegail,
TBC-LL¹ 3449.
uair bæguil an unguarded moment,
3829
.
béim baegail,
Acall. 6969.
conair baegail do thocht
ind,
Aen. 2002.
a shaoghail . . ./ó 'd-chím do dhoirse baoghail,
DDána 4.1
.
? Predic. g
s.
baoghail do dhál, a dhomhain (: tsaoghail),
DDána 53.4
.
Compds. a mbaegal-berna (sic leg.),
Hy Fiach. 210.11
.
ní briathar bhaeghalbhraith no treacherous word,
Acall. 1412.