n Later form of mrath. Transitional spelling
mbrath,
Ériu iv 238.4
,
LU 4707.
Later also braith (:
maith,
Aithd. D.
61.31
). Somet. bráth (see bráth). g
s.
bratha,
Metr. Dinds. iv
194.15
,
AFM v 1670.16
.
(a) act of betraying; treachery, betrayal:
bid b.¤ (: chath),
LU 4578
(TBC).
mo b.sa,
Anecd. i 5.11
(SCano 129). mairg
lāim rogheoghain a b.¤
from treachery (?),
RC xvii 229.28
.
in
bráth (sic) ┐ in trecun,
TBC-LL¹ 4030.
b.¤ is bét,
MacCarthy
192.7
. ba lugu do chinaid . . . b.¤ a `mágistrech' andás b.¤
a `thigerna' (of Judas),
PH 5167.
? fuair b.¤ (breith, v.l.)
`fell . . . by treacherous chance',
Metr. Dinds. iii 460.15
. dia b.¤
`to entrap' (sc. a bull),
370.3
.
do bh.¤ . . . dia Céadaoin,
DDána 14.7
. In cheville:
cen b.¤
,
Sc.M² 22a
.
amles do
flatha,
Laws i 230.z
.i. . . . a braith, co ndligidh eneclann de,
234.3 Comm.
i cinaid . . . do thengad,
156.31
.i. aer, no
ainmed, no b.¤, no guforgill, no gufiadhnaisi,
162.6 Comm.
See
ZCP xiv 363.2
-
4
. Clann M. d'fagbail braith air ┐ a
marbad doib `he was betrayed to the C.M.',
Ann. Conn. 1390.3
.
fuair an dream . . . / b.¤ ar a bheith i n-uaignios,
Aithd. D. 3.14
.
go ffuair an Ridire . . . b.¤ ar Shémus do beith i n-uamhaidh,
AFM vi 2260.12
. b.¤ ar a háille an uair rug when he had an
opportunity of observing her beauty (?),
DDána 32.21
.
(b) act of spying, reconnoitring:
do b.¤ in longphuirt,
LL
38607
`to go spy out the camp',
SG 378.3
.
do b.¤ na mbailed
marcaig,
Ann. Conn. 1249.11
.
do b.¤ tire tarrngire,
Maund. 51.
ni fhoil fath a mb.¤ mbaili `watching' or `guarding' (Notes),
Magauran 2598
. an neach ga mbí an b.¤
the man on guard,
Aithd. D. 5.4
. do bhaoi b.' gun ḟoirinn air were waiting for
him,
DDána 64.16
. Note further: [go n]dearbhair a buaidh
aga b.¤
`may its (a boat's) excellence be tested and assured',
Aithd. D. 82.11
. ro labuir fris do fuighlibh ailgeana do b.¤ a
irlabra `to judge of his speech',
Grail 82
. lór dá bh.¤ . . . / gach
cath was sufficient testimony to him,
O'Hara 3983.
a mheic
Bhríain a bh.¤ m'eíccsi `mark of my verse',
Ériu ix 2.33
.
(c) act of revealing; revelation, sign: cen b.¤ brīathar goa
`without meditating words of falsehood' (revealing ?),
Arch. Hib. ii 54 § 2.
lór do bh.¤ ar ghéire ar nguil / sgath mo dhéire
na dheasguibh sufficient revelation of,
IGT Decl. ex. 1120.
Note also: ar n-a bhraith . . . do Gh. . . . go raibhe etc. when G.
perceived,
Keat. ii 1701.
milaochus do braith ort,
ZCP x 277.
26
.
gá lucht iuil nocha bhíodh a bh.¤ / síon ciuin gan chioth,
PBocht 2.23
. is tú braith na bhfleadh bhfíneamhna `hope
of the wine-feasts',
Aithd. D. 61.31
. b.¤ air bás Diarmada
`a sign of D.'s death',
Miscell. Celt. Soc. 328.18
.
(d) With AR: act of depending (on); dependence, something
depending (on): an maitheas ar a mbí a b.¤
`the goods on which
he depends',
O'Hara 703.
bheith aig bráth air chungnamh
chách tar éis do bháis,
De Imit. 45.13
. Cf. ar ṁb. Fer B.
`our hope',
Metr. Dinds. iv 334.22
.
(e) As qualifying and attrib. gen.: ethgig ┐ áes braith
treacherous folk,
LU 2190
(
FA 27
). aés braith ┐ taisccélta
`
spies
',
AFM vi 2212.23
. cech bithbinech braith (: croich)
`every treacherous criminal',
PRIA xix (1895), 552 § 41
(
LL 18644
). ni lossat na troich / recait bernaid ṁbraith
(: scaith) `the gap of betrayal' (Táin 3368),
TBC-LL¹ 3957.
ar
gach mbaegol mbraith,
ACL iii 232.4
. beagán do luach
bhraith as a fee for giving information,
Magauran 1741
.
Compds.
múr nach brisfe brathairminnleadh,
DDána
89.20
. an bhrathbhuille bhodhbha `sudden blow',
PBocht 3.3
.
brath-choma bidhbhadh,
MR 306.18
. cen báegul cen brathbini `treacherous crime',
Metr. Dinds. iii 342.22
. bail nach bí
brath-chocor beóil `no betraying murmur of lips',
Ériu vii
220 § 8.
adbul brathgnó,
Metr. Dinds. iii 340.15
. berta brath-teagaisc
false instruction,
Miscell. Celt. Soc. 74.8
.