adj
io-iā
all, every, the whole
:
I The follg. usages occur in the
Glosses:
(a) io, n., with art. and corresponding to Lat. omne,
totum:
n
s.
atá lib anuilese
,
Wb. 16c8
.
anuile dorairngert
Dia ... duneuch ... doindnastar dún anuile sin,
Ml. 46c20
.
a
s.
hóre dorrigeni Crist anuileso erunn,
Wb. 15d13
.
nadnderginisom anuilesin,
Ml. 23c15
.
cip hé ade asberam honarroet
doinacht . anuile araroet,
25d11
. Cf. in huile
(gl. totum),
15b9
. in n-uile
(gl. omne [corpus]),
Sg. 3b9
(`the masc.
art. is used as Ir. corp is masc.' Thes.). d
s.
in belrai .i. is
and atá gním tengad is indhuiliu labramarni,
Ml. 31b23
.
n
p.
ceine no soifesiu .i. is ed a erat fritammiurat inna huli
remiaerbartmar,
33a1
. a
p.
ma dugneu inna hu[l]i (? corr.
Ascoli) remiaerburt,
23c24
.
(b) without art. and corresponding to Lat. totum:
huile ar
rain `the whole for the part,'
Ml. 16b16
. Cf.
hule aráin,
ib. 15
.
(c) in pl. qual. subj. of verb, or pron.=Lat. omnes:
ataat uili isin chorpsin,
Wb. 12a16
.
rethit huili,
11a4
.
huli (gl. votis commonibus),
Ml. 133c12
.
dumberat huili
,
40c21
. Agreeing with infixed pron.: hóre aruntáa uili
techt ar chenn Crist do mess fornn `it remains for us all,'
Wb. 25d25
. dosnaidlibea uili `He will visit them all,'
25d14
. After prep. pron.: is friu huili atbeirsom ón `to
them all,'
27c18
.
is galar leu uili mabed galar issind
oínbull,
12b10
.
cia rubé cen ní diib ni rubai cenaib huli,
Ml. 20d4
.
(d) with art. preceding subst. sing. or pl.: n
s
f. ind huile
huall (gl. adrogantia omnis),
Ml. 43c17
. n
s
m.
int huile
talam,
45d8
. a
s
f.
nolínfed preceupt a soscelai innule [sic]
cuaird in talman,
25a8
. g
s
m. comalnad ind huili rechto
(gl. universae legis),
Wb. 20a12
. g
s
n.
ind huili ceneli doine,
Ml. 81d1
. d
s.
m. dun huiliu iarbunatattu (gl. posteritati
cunctae),
45b20
. d
s.
n. ni derscaigi dind huiliu cheneul (ref.
to
ad totum genus
),
Sg. 40a17
. n
p
m.
is follus ... ronictha
ind huli doini rochreitset inchollugud Crist,
Ml. 60b16
.
v
p.
a huili hireschu,
Wb. 8a15
. a
p.
frisna huili deithidnea,
Ml. 43a23
. g
p.
esseírge inna nuile marb,
Wb. 13d16
.
inna
nule cristide,
Ml. 66b8
.
tri chocetal inna nule ṅdule,
145c4
.
d
p.
arnaib huilib geintib écnib,
Wb. 1b6
.
cosnaib hulib
dulib,
Ml. 26a8
.
donaib ulib athisib,
33c7
.
dunaib huilib
indirsib,
35a21
.
For this use in later lang. see below, II (g).
(e) without art. before subst. sing. or pl.:
huile tír tairngeri,
Ml. 102a5
.
noch is ule tír tairngeri ón,
137b6
. uile
lánae diuínitatis (gl. omnem plenitudinem),
Wb. 26d3
.
huili
doini talman,
Ml. 61a16
.
(f) following subst. which it qualifies: a llaa nuile ón
the whole day
,
Ml. 108a8
.
a nnuiedniss[e] uile,
Wb. 15b2
.
g
s.
indócbale fetarlice uile
,
15a25
.
indocbál nuíednisse
uile (leg. nuíednissi uili),
27
. d
s.
ar in duiniu huiliu són,
Ml. 54b11
.
ar in chorp huiliu,
60b16
. n
p.
ind rétai sin
huili,
Wb. 5c16
.
Israheldai huli,
Ml. 34d20
.
Romándi
huili,
Sg. 31b6
. d
p.
du Israheldaib hulib,
Ml. 101c4
.
(g) following a subst. and qualifying a prec. poss.: a
mmunta[r] huile `all their household,'
Wb. 27d12
. a ta[d]chur
huli `the return of them all,'
Ml. 34d20
(see II (i).
Compds.: á nuiled(il)gent
, `to destroy them utterly,'
Ml.
33c13
. ind huleloiscthi
(gl. holocausta),
Ml. 60b13
. With
vb.: dian uilemarbaesiu a naimtea
if Thou utterly slay
,
77a12
. nisnulemairbfe
Thou wilt not wholly slay them
,
ib. 15
.
II Exx. from later documents:
(a)
all things (Lat. omnia):
inna huili adcotaiset do thalmain ┐ do ecailsib,
Trip.² 719
.
o'tchúalatar ... inna huili dogníd P.,
1032
.
húair rosáraigsem
Dia dil | dorat dún na huilisin,
SR 1518
.
(b)
all ; everyone ; with verb or cop. (expressed or
understood) :
comgráda lem huili,
Trip.² 1778
.
ro creitset
fóchétóir huili,
2632
. Cf.
2719
.
3092
.
co mbatar huili
im Adam,
SR 1640
.
gādamar huili Dia,
1699
. Cf.
5550
,
5746
,
1369
,
2169
,
5480
.
noragdais huili oénbás,
4724
.
robatar uli mále, | etir sethra is hinailte, i comlepaid ... I.,
2977
. Cf.
3083
.
dochuatar huile,
5400
.
contúasiset
fris uli,
LU 1450
. cf.
tocraid for ndrommand fri fraigid uli,
1486
.
guidheam uile ar a son súd,
Dán Dé ix 34
(
YBL
368b
).
do líonsam uile d'omhain,
TD 8.26
.
it lim uile,
RC vi 183.12
.
ar batar uile i noentigh,
174.14
.
dá
bhfaicdís uile í,
Ó Héodhusa 70.6
.
do-gheibhmíd uile
an bás,
TSh. 48
. With sg. verb: is ed rochan huile (viz.
na tri classa),
Trip.² 311
.
giolla ..., buachoill ..., bean ...,
téid uile i n-aoineacht uaim,
TD 22.17
. With independent
pron.:
bráthir sinn huile,
SR 3493
.
ní fhedamar, ar
iat-san uili,
Comp. CC 85.31
. Agreeing with infixed
pron.:
dosbér fo gin claidib uili,
Trip.² 1922
. roslá úad
uli `he sent them all away,'
Mon. Tall. § 23
. dosnaircelae
hule int saltair `the psalter restrains them all,'
§ 39
.
dosbér
uili i mbas,
SR 2431
.
nosbersa latt uile,
LL 289b39
(
RC
xiii 446z
). Cf.
do rinnedh so uile,
Matthew i 22
. With
prep. pron.:
foraib huile,
SR 92
.
uasdaib uili,
565
.
doib huile
,
8270
.
ortha uile
,
TD 11.37
. Somet. u.¤
precedes the prep. pron.:
ní buidhean chuire dod chloinn
| acht cuireadh uile agoinn,
Dán Dé xxii 15
.
gan lámh
ar gcúl uile againn,
xix 18
.
ar mbeith galrach uile dhóibh,
TSh. 507
(cf. II (e) and (f), end of each section).
(c) With art.
everybody ; all men : sg.
ná bíom 's an
uile acht d'éin-mhein,
Ir. Monthly 1920, 597.34
.
ní duine
do chuaidh tar ceart | uain acht an uile i n-éineacht,
Dán Dé xxii 3
.
do saoradh uaibh an uile,
DDána 10.25
.
Mac
do ionghuir an uile,
20.37
.
don uile is umhal an Rí,
Dán Dé ix 32
.
gá cara don uile as fhearr,
A. Ó Dálaigh xv 5
.
an deoch ṡearbh do ibh don uile,
IGT, Decl. ex. 704
.
nách
raibhe duine ar domhan | don uile dá átughadh,
TD 20.18
.
ag so an rí dhíolas gach neach | don uile idir bheag is mór,
DDána 28.3
.
fear feithmhe gach aoin don uile,
17.17
. n
p.
omnes .i. na huile
,
Ir. Gl. 72
.
ro sochtsat na huile di hein,
Trip.² 161
.
dogníset atlaigthe buide inna huili,
573
. Cf.
1017
.
ór caithfid na huile ... teacht isna corpaibh cédna,
Ó Héodhusa 69.9
.
do-gheibhid na huile bás i nÁdhamh,
TSh. 511
.
do pheacuigheadar na huile i nÁdhamh,
3174
.
a
p.
dorogart [P.] inna huile,
Trip.² 1016
. g
p.
bendacht
for ríg na nhuile,
Trip.² 1624
.
Rí na n-uile,
TD 34.38
.
BColm. 74.30
.
DDána 22.6
.
a rí na n-uile is na n-aingeal,
13.8
. d
p.
doratas m'ór dona huilib,
Trip.² 1056
.
coimseach iad ar na huilibh,
Ir. Monthly 1924, 587.14
. fiadh
na huilip `openly,'
Fl. Earls 124.10
. do na huilip do bhiadh
dia lāthoir `to whomsoever would be present,'
30.9
.
taisselbthor
a gcuirp ... dona huilip,
96.26
.
(d) with cách
everyone :
do chach uile ni hamdess,
LL
156a21
.
is edh aderdís cách uili,
ZCP xiii 199.17
.
gabhus
cách uili Eabha,
Ériu iv 118 § 32
.
dochuadar cách uile
uainn,
Dán Dé viii 2
.
cách uili ... a dul ina gnais,
Études Celt. i 80.15
. a
s.
báithfidh cách uile d'éanláimh,
TD 7.36
.
do-chluinim cách uile ag éag,
DDána 25a29
.
go cách uile ar
an ardmhagh | margadh gnáth Muire maighdean,
24.16
. g
s.
tiodhlaicthe cháigh uile é,
TD 25.36
.
anmanna cáich uile
th'ubhla,
DDána 2.10
. d
s.
don ghrádh thug Críosd do
chách uile,
Dán Dé xix 24
. Preceding cách :
ní bhí u.¤
cách coimhthrén,
Studies 1924, 243
. With cach, cech
(gach) óen : liaigh in cethramad duine | d'fios ghalar gach
aoin uile `for diagnosis of all other men's disorders,'
O'Gr. Cat. 579
(=
cach aen-uile
,
ACL iii 223.24
).
Somet. repeated for emphasis :
rāncatar uile uile | iter
mīl ┐ duine ... | dar in tráigh,
RC xxxvii 347 § 45
.
robāite
uile uile,
§ 50
. Cf. with il:
ile, uile, ... | is diles duib acht
oenchrann,
SR 1087
.
cansatar, ... | hili uli cantemus,
4040
.
lucht na cathrach ... | hili, huili, ilmíli, ... | dochotar
fo gin claideib,
5066
.
hili huili dúili Dé,
7997
.
co nhéirset
hili huile,
8232
. ili huile
(leg.
huili,
Wortk. 129
),
4179
.
(e) Preceding its subst., which is defined by a poss. or
a following gen., and is sometimes apparently undeclined
the whole ; all ; every : ro tinoilset ... uli shacart na tempul
PH 2119
.
uli airchindig na sacart,
3204
.
forffailtigis uile
chroide ┐ inntinn an airdespoig,
Fl. Earls 144.4
.
ag a
ffuilit uile loighighecht secht primeglus na Romha,
98.22
.
mo uli lebar do badud,
PH 2243
.
a uile mhaitheas saoghalta,
TSh. 2835
.
is iat gabait ule feranna na Indiae,
LU 104
.
cona uile muintir,
248
.
in dunad cona uile maithius,
RC
xii 330. 21
.
ro indis huile rúine Crist,
Trip.² 16
.
dorat a
uli ór ┐ indmasa do bochtaibh,
PH 1127
. Cf.
siridh uile
fiadh fuinidh,
TD 10.26
.
níor gheallas uile a ríomh sin,
Content. xiv 41
.
cuir h'uile dhóigh ... am Mac,
Fl. Earls
116.7
.
adfed do uile imthuss na ttigernadh,
22.19
.
ot'uli
cride,
PH 449
.
ina uile timchuairt,
Fl. Earls 120.21
. cf.
d'uile
naision sa Christaigecht,
70.16
.
ar uile mhacaibh an
díomusa,
TSh. 626
.
dot uile chomhorbaib,
RSClára 70a
.
With prep. or poss. between u.¤
and subst.:
robadh sníomh
uile d’Ulltoibh,
Celtica v 166 §17
(=
uile o U.,
Oss. v 297
.
Book of O'Conor Don 187
).
co tarnic dosom uli a scel d'aissnes,
PH 639
.
In
coralád huili a ndergár,
SR 5100
, u.¤
qualifies the poss.
(cf. I (g), II (i)).
(f) With cach (cech), gach:
lé gach uile bhreithir dá dtig
a béul Dia,
Matthew iv 4
.
gach uile dhuine,
Desid. 1522
.
gach uile ní,
5767
.
With cach following u.¤
:
cor mharb uli cech duine is a
cairdius boi fris,
LB 142b33
.
(g) With art., and preceding its subst., (cf. I (d) cf.
Ériu xlix 45-70
,
li 181
. In
IGT., Decl. § 20
the usage given is: n
s. in uile ḟer, d
s. don
uile ḟer, g
s. na huile (nuile C) ḟer, n
p. na huile ḟer, a
p. na
huile ḟer (ḟera C2), d
p. dona huilibh fear, g
p. na n-uile bhfer)
the whole, all; every
: n
s.
int uile doman,
Trip.² 65
.
in
uli domun,
PH 3618
.
molsat in uli popul hé,
958
. cf.
1825
,
3284
.
rofailtig in uli cathir,
1920
.
ticdis in uli
hidal,
LB 187a19
.
in uli shacart,
PH 2159
.
in uli dúl,
Ériu ii 200.16
.
an uile ṡiur,
RSClára, 77b
.
an
uile mhaith ... an uile olc,
TSh. 1365
-
6
.
a nuile gheinealach,
Matthew i 17
. With pl. subst.:
an uile dhaoine,
Ó Héodhusa 56.3
. a
s.
croithfaid in nhuili ndomun,
SR 8104
.
is e
connic ind uli dúl,
Alex. 450
.
ro gairm P. in uli popul
Iúdaide chuice,
PH 2807
.
do ghabh an uile ḟearann,
TD
32.25
.
iarrais an uile dhomhan,
20.40
.
achtamaoid an
uile achrann ... a réidhteach,
O'Rah. xxxii 49
. With pl.
subst.:
ro thinoiliusa ... ina huli firu nóema ┐ in uli iressechu
batar i nI.,
PH 1516
. g
s. (a)
rígi inna huili cuarta,
Trip.²
2106
.
ar cul na uli dúla,
LU 4047
.
slaníccid ind uli
domuin,
PH 1449
. cf.
361
.
a bunad na huli buide,
162
.
do thinchosc ... inna huli eclaisi,
5778
. tigerna in uli dúla
LB 187a62
.
athair ... an uile bhochtaine,
RSClára 56b
. iar gcur an uile ualaigh dhínn = deponentes
omne pondus
TSh. 10379
.
ós cionn na huile gharma,
8467
.
augdar ... na huile hsithchana,
Fl. Earls 124.14
. (b) eter
maccu in uli bannscal = inter natos mulierum,
PH 883
.
rátha na huile dhūl,
FDG 5
v.l.
réalta iúil an uile bhan,
A. Ó Dálaigh xiv 3
.
a thrénlámh an uili ḟear (lochtach),
IGT, Decl. ex. 1904.778
(=
PBocht 23.46
).
do bhreith an
uile ḟínné,
DDána 121.14
.
eang an uile cheathra (v.l. na
nu.¤ ),
TD 16.39
. d
s. (a)
don uli popul,
PH 347
.
isin uile
dhomhnach,
RSClára 83b
.
isin uile aimsir,
83a
.
san uile aimsir,
Parrth. Anma 51
.
don uile náem,
ZCP v 497.20
.
is é as reacht don uile ḟior,
DDána 3.37
.
gar a ghaol don uile ḟear,
23.4
.
san uile bhan,
PBocht
13.24
.
don uile bhean (: maighdean),
Arch. Hib. 1.100
.
san uile chruth (cruth MSS),
TD 23.15
.
ón uile thalmhuidhecht,
RSClára 66a
.
don uile ṡiair,
74b
. (b)
don
uli dheeb,
PH 1259
.
ón uli thuathaib,
Alex. 371
.
don
uli demnu,
LB 187a20
.
don uli noemu,
ib. 29
. n
p. (a)
in
uli noemu,
PH 3888
.
ind ule deamna,
ZCP v 498.23
.
ina
huile Érennaig,
Trip.² 258
.
ro edbairthe inna huili edbarta
sa do P.,
733
.
ro indarbtha inna huile dorchai,
1039
.
na huili grada,
SR 1646
.
na huili anmanna,
ACC 133
Comm.
na huile pheacaidh,
TSh. 5262
.
na huile dhaoine,
434
.
ina huile poipleacha,
Fl. Earls 140.28
. (b) na huile
en uile
`all kinds of birds,'
Laws iv 114.13 Comm.
na huili
cloch idir bec ┐ mór,
RC xxviii 312 § 9
.
na huili crann ┐
cloch,
ib. § 10
.
na huili marbh,
316 § 21
.
na huili adhlucud,
314 § 17
. a
p.
inna huli nert,
Thes. ii 357.1
(=
nerta,
Trip.² 3195
).
in té dorinde na huili maith,
ZCP vi 59.18
.
tresngata na huile dúile,
Mon. Tall. § 85
.
aitchem na huili
duli | rodelb Dia,
SR 1613
.
co ruc lais na huli threlma
batar aice,
PH 65
. g
p. (a)
Ri na n-uile n-adbar n-án,
SR
149
. cf.
554
.
2168
.
Ri na n-huile noeb,
571
.
tosach
na huili dulai,
Fen. 2z
. a cind na n-uli n-olc `O head of all
evils'
PH 3928
.
dúilem na n-uile ṅdúl,
LB 226b22
.
cend
na n-uli n-arracht,
187a17
. (b)
mor-airecht na n-uli Iúdaide,
PH 3711
.
do ṡaigid na n-uli ecl-,
LB 187a35
.
tairm na
n-uili uisci,
RC xxviii 310 § 2
.
tigernda na nuili dulu,
Fen.
2.8
.
deilbh na n-uile dhúiledh,
IGT, ex. 777
.
os cinn na
n-uile aingel,
ex. 59
.
rátha na nuile dúl,
FDG 5
.
o athair na
n-uile dhūl,
Book of O'Conor Don 89 § 12
(=
DDána 38.28
).
athair na n-uile chumhacht,
DDána 15.12
.
rí na n-uile
ainmhidheadh,
TD 16.33
. d
p.
dona huilib anmannaib,
SR
1036
.
forsna huilib anmannaib,
1122
.
dona huli iresechaib,
PH 3599
.
forna hulib eclaisib,
274
. is na hulib shétaib
7148
.
arna hulib mirbuilib,
Ériu ii 196 § 14
.
isna huile
pheacadhuibh,
Mac Aingil 236
.
dona huilip Chatoilcip,
Fl. Earls 24.10
.
dona huile naomhaibh,
RSClára
70a
.
dona huli noemu,
LB 187a29
. dona hulib demnu
ib. 32
.
With art. between u.¤
and subst.:
beirid uili in ferann,
Laws iv 288.22
.
dosnuc ... uile in muntirse,
LL 289b41
(
RC xiii 448
).
robennachsom ule an tír,
BColm. 90.22
.
ri fotat huili na slóig,
SR 3837
.
n
(h) following its subst.:
all, the whole
: n
s.
doronad
iarum ind ní sin huile,
Mon. Tall. § 86
.
in slúag | huili,
SR 7689
.
ro-buaidred ... in eclais Cristaige uli de-sin,
PH 568
.
ro-tinoiled ... a oes gráda uli,
379
.
mo ré uile
is fallsa ar fad,
DDána 26.33
.
beantar dhé ... | an éaraic
uile anbháil,
39.4
. a
s.
ro in[ṡ]órchaigset a chúicc mér in
mag n-uile,
Trip.² 1447
.
[ro bennach P.] in insi huile
,
1785
.
forácaib P. in teclaim sin huili,
2825
.
ro selbsat in nEoroip
n-uili,
Rawl. 71a16
.
orgit ... a ndún n-uli,
LU 1524
.
no-thruailled imorro anál ... na dracon-sin in n-aer uli,
PH 337
.
adaimset a peccad uli,
192
.
ionnus gur bhronn sé a fhlaitheas uile don dá bhuachaill déag,
TSh. 2798
. g
s.
co
toroildind bendachtain do muindtirisi huli,
Mon. Tall. § 25
.
plag na primgeinne huili,
SR 3937
.
cend crábaid ┐ cretmi
in baile uli he,
PH 190
. d
s.
isind tsaltir nuli
,
Mon. Tall. § 16
.
iar coistecht don popul uli fris,
PH 2840
.
ina flaithius uli
,
4151
.
do-bhéara an flaith duid, a dhuine, | cuid dá maith
uile 'na íoc,
DDána 15.16
(qual. íoc ?). n
p.
bátar inna
arrachta huili inna ligib,
Trip.² 2288
.
is ed a cétna ro-raidset na hapstail uli,
PH 3015
.
is annsin ... ro-fácsat
a apstail uli in slániccid,
3131
. a
p.
co tuc Ultu huili ...
dochum puirt bethad,
Trip.² 414
. d
p.
ós Ultaib huili,
Trip.² 2666
.
ro-lín dasacht ... in rig co n-a thimtirigib
uli,
PH 747
.
The subst. may have a dependent gen. between it and u.¤
:
slaníccid ... shíl Adaim uli,
PH 2982
.
for Úu Hercán huili,
Trip.² 2205
. cf.
do lucht inna Héirend huile,
1372
.
daghmhnā na talmhan uile,
DDána 18.2
.
(i) following subst. but qualifying a prec. poss.:
robbo
accobar laisiom ... a faccbail uile,
Mon. Tall. § 77
(see I (g)),
and cf. II (e), end of section.
(j) Adverbial usage=
in all, altogether
: secht cet ule
`seven hundred in all,'
Mon. Tall. § 34
. cōic lēige uile
`five leagues in all,'
Fl. Earls 84.3
.
cóigear ar fhichid uile
| ó Ír san Réim Ríoghraidhe,
Content. xxviii 37
.
'sníor
áitigh a athardha | dá chloinn acht aonmhac uile,
TD 32.19
.
ní 'na beathaidh do bhí Muire | 's ní dheachaidh sí uile
d'éag,
PBocht 9.33
. Here perh. belong the following (but
cf. cases of uile preceding art. or poss.):
ni ar crích Ulad
uili itám itir,
LL 264a13
(
MU² 281
).
ní fuil acht brēc uli
and,
ACL iii 239 § 18
.
rob la Dia athair uile in duine-sea!,
232z
.
nom-erbaim duit uile dom' dītin,
ZCP vi 260.7
.
subach uile na sluaig tall,
ACL iii 233.22
.
do chuireas
uile im aghaidh Íosa gona easbalaibh,
Dán Dé xi 6
. Cf.
a lec fuine ar tosach uile `first of all,'
Laws iv 10.24 Comm.
Compds.
(a) with subst.:
¤bádud
utter destruction
:
do uili-bádhudh claindi Adhaim,
CCath. 1018
.
¤bás:
nonbur ra hulibásaib eturru `in death agonies,'
MU 8.5
(
LL 262b24
).
¤broidinēlacht: edach ... ier n-a uile-broidinēlacht lá hōr-snāithe `all embroidered
,'
Fl. Earls
256.10
.
¤dílgend
universal destruction
:
Ard Macha do
loscadh ... uilidilgenn na tainic riam a nEirinn,
RC xvii
350.12
.
rochinnistair na doíni do huilidilgenn,
Rawl.
70a8
.
¤éra an absolute refusal
:
arná digese fo uile éra,
TTr.² 1455
.
¤ḟaisnéis: is eimilt iad re a n-uile-fhaisnēis
`to enumerate them all,'
Fl. Earls 100.28
.
¤innisin
complete telling
:
uile-innissin in sceōil,
64.3
.
¤loscad a holocaust
(cf.
gl. holochaustum,
Ml. 60b18
, and
ib. 13
cited under I); act of burning up
wholly:
altóire criadh do dhéanamh mar a ndighéandaois a
n-iodhbarta ┐ a n-uile-losgadh,
TSh. 459
.
iolosgadh, nó uile
losgadh, mar i ndéantaoi an beathadhach uile do losgadh
ann,
Eochairsg. 32.5
. fa huile losgadh é (sc. Christ),
ib. 10
.
dorighne Solamh ule losgadh,
ib. 32
.
má's áil leat uile
losgadh do dhéanamh,
ib. 35
.
ar n-a uile-losgadh lé teine
grádha Dé,
TSh. 387
.
¤thotaim
complete falling
:
folaimastair huilethotaim,
Trip.² 1736
.
adj
(b) with adj.:
¤chumachtach
omnipotent
:
oen Dia
uli-chumachtach,
PH 242
.
a Dé uli-chumachtaig,
6564
.
dena ... idbairt do Dia uli-cumachtach,
PH 350
.
mogaid
... in oen Dia uli-cumachtaig,
434
.
oentu na trinóti uaisle
uli-chumachtaigi,
4364
. As subst.:
ná tarcuisnighsi
smachtughadh an Uilechumhachtuigh,
Job v 17
.
uli-cumachtaig in talman,
PH 3830
.
¤glas
all-blue
:
graig
aile ualann tar ais | co n-dath nime huleglais,
Imr. Brain § 15
.
¤mór: iascroth amra hulimar `
huge
,'
Hib. Min. 40.4
.
¤marb quite dead
:
missi crechtach ... | ocus tussu ulimarb,
TBC-LL¹ 4153
.
¤pecthach `
all-sinful
:'
mei-se duine uli-pecthach,
PH 5250
.
adv
(c) rarely with vb.:
¤loscid
burns completely, makes a holocaust of.
rahuliloscit a feola,
TTr. 177
(
LL 219b13
).
Cf.
in dream [d]no ulimarbta ann,
CCath. 5988
`who
were quite killed' (see I Compds.).