as-luí
Cite this: eDIL s.v. as-luí or dil.ie/4453Last Revised:
2019
Forms:
aslui, asloi, atd-lu, -elai, asluat, -elat, as-luigit, adluinn, elaind, asluad, asloa, -elammar, ciacloid, ciatloid, asloat, -élat, n-elathar, -rohéla, -erla, -ērlam, asrullat, aslóinse, -elaitís, atrullad, atluife, as-luífet, as-la, as-lōe, atlōi, at-lúi, as-lōeth, asluíd, asluiset, asruluús, -erlós, at-rulais, as-rola, as-rulla, at-rullai, atrulláe, adrullui, asrulaid, adrulaidh, -erlai, atrullaiset, -erlaiseat, atrullatar, adrullatar, -erlatar, élúd
v (*
ess-lu-,
Pedersen Vgl. Gr. ii 571
). Later also with petrified inf.
pron. at(ad-)-luí (or early confusion of ad- and as-
Ériu xxxv 110 n. 65
). Indic. pres. 3 s.
aslui,
Thes. ii 21.36
.
asloi,
ZCP vii 482
(Enchir. Aug.).
adlai,
IT ii2 197.17
.
atd-lu,
MU² 1028
.
-elai,
Laws i 118.6
. 3 pl.
asluat,
Ml.
44a17
.
-elat,
Laws iv 190.12
. ? as-luigit,
Ériu lix 124 § 7
. Indic. impf. 1 s. adluinn
(adluinid text) (no elaind
v.l.),
Imr. Brain ii 292. 35
. 3 s.
asluad,
Ml. 54c21
.
Subj. pres. 3 s.
asloa,
O'Curry 60
(H 3.18, 21b). 1 pl.
-elammar,
LU 1161
(ACC). 2 pl. ciacloid (leg. ciatloid, note),
Wb.
26a2
. 3 pl.
asloat,
Anecd. iii 24. 15
.
-élat,
Ériu i 219 § 9
.
? Pass. sg. co n-elathar
(-arlathar, -aicillther v.l.),
MU² 560
and Gloss. With ro: 3 s.
-rohéla,
Wb. 30a10
.
-erla,
Laws
iv 240.3
. 1 pl.
-ērlam,
Corm. Y 1059
(
Anecd. iv 92.9
).
3 pl.
asrullat,
Laws iv 240.6
. Subj. impf. 1 s.
aslóinse,
Ml.
59a1
. 3 pl.
-elaitís,
LU 5734
. With ro 3 s.
atrullad,
Alex.
608
.
Fut. 3 s.
atluife,
ZCP x 344.2
. 3 pl.
as-luífet,
BDD² 1158
.
Pret. 3 s.
as-la,
BDD² 1510
.
as-lōe,
ZCP xv 343 § 34
.
atlōi,
Corm. Y 698
(
Anecd. iv 59.15
).
at-lúi,
LL 247b25
.
as-lōeth,
ZCP viii 314.7
.
asluíd,
BB 25b8
. 3 pl.
asluiset,
Laws i 64.3
. Perf. 1 s.
asruluús,
Wb. 17d16
.
-erlós,
Fing. R. 116
. 2 s.
at-rulais,
Sc.M² 9
. 3 s.
as-rola,
Fél. Apr. 3
.
as-rulla.
Laws iv
240.3.
at-rullai,
Fing. R. 535
.
atrulláe,
LU 4376
.
adrullui,
IT i 144.4
.
asrulaid,
Metr. Dinds. iii
266.19
. adrulaidh (: churaigh),
Anecd. i 62 § 103
.
-erlai,
SR 5349
. 3 pl. atrullaiset (atruluiset v.l.),
Airne F. 186
.
-erlaiseat,
AFM i 556.4
.
atrullatar,
Dinds. 125
(
RC xvi 77
).
adrullatar,
BB 255b20
.
-erlatar,
SR 4471
.
Later as simple vb. élaid q.v.
Vn. élúd.
IGT Verbs § 64
.
(a)
escapes (in physical sense):
ni erla nech dib acht aenfher,
LB 129a5
.
co ro gonad fadeín ┐ co n-erlai iar n-a guin,
LL 275a24
. ? asrulaed fo ííí ┐ ro giall Ériu do fo tri he
escaped(?),
YBL 418b4
= ar aslaesead co fothri . . .,
140a46
.
co nerla ina longaibh iar nár a mhuintire,
AFM ii 682.6
. In
more general sense escapes, absconds, goes off, decamps:
lotar (asluat v.l.) anair . . . co hA.,
Metr. Dinds. iii 442.37
.
atlai . . . F. for teicheadh rias na mnaibh,
Leb. Gab.(i) 14.20
.
nech . . . oca coimet arna ra elat (of bees swarming),
Laws
iv 174.27 Comm.
saithi beach matrollae,
ii 420.10 Comm.
ag iarraidh bó atrulla (do éló uaidh v.l.) do bhreith laigh,
BNnÉ 16.y
. gur 'trulla la M. `until she eloped',
Todd Nenn.
178.4
.
With o, A(S) or DE (of the person or place escaped from):
atrula int-ossar uad,
SR 5317
.
adlaoi uadhaib Asgall,
AFM
ii 1176.16
.
atdluí Crumthand . . . ass,
LU 1527
.
nocha
n-érlai asin cathraigh acht cía térnai do rind gái,
TTr.² 158
.
aen duna tesbadachaib atrulladar a Temraig,
BB 408b23
.
atluí morfesser díb do Cruachnaib Aí,
LU 1584
. ?
ni n-érlá
acht atrullai di rennaib gai,
LL 224b49
. With AR: is amne
asruluús airi gl. síc effugi manus eius (of St. Paul's escape),
Wb. 17d16
.
atlui iarom fair co ndechaid issin n-áith do
thirad,
Irish Texts i 35.3
.
as-luífet airib húaire is a sídaib
doib,
BDD² 1158
. in ērla . . . mo mac-sa foraib?
ZCP xiii
178.32
.
asloíset Lagin ar Chormac,
LL 4908
.
(b)
absconds, evades
(a legal liability, etc.). Used absolutely:
nach deoraidh ... cintach aslai,
Laws iv 242.15
.
ma nerla
mas rulla teit for innile,
240.3
i.e. if a guilty person absconds
his chattels become liable.
ma atloat gaibter a sesci,
ii
120.10 Comm.
eisce .i. bith fri hais ┐ adrulla ┐ asrenar eisce
immbi ceni tarracht,
O'Mulc. 436
. With IMM (of that in
respect of which absconding or evasion has taken place):
is ima log nenech atrulla in flaith,
O'D. 263
(H 3.17, 211).
dia nel[a] impu,
Laws ii 194.8 Comm.
With prep.A:
ben aslui
a cain lanamna,
Laws iv 184.16
.
at-rulláe-side a giallai (an
giallacus v.l.),
ZCP xxvii 28.9
. co n-erlai a rrecht ind rig
dodrigne (of Lucifer),
Ériu ii 108 § 22
. With AR:
raith ar
mug aslui ar a flaith,
Laws v 224.4
.
athgabail eloduig aslui
ar a fine, athgabail fuidir aslai ar a flaith,
260.18
.
With accus. bésse inna fedb asluat hiris `who evade the
faith',
Wb. 29a3
.
slógad tar crích fri túa[i]th asidluí,
Críth G. 513
. atumluifessa .cxx. annis . . . ┐ do athcuirfe
cucum it will depart from me (i.e. the church will be alienated
from me) . . . and will revert to me,
Trip.² 1842
.
athgabail
. . . feicheman aslui dligid,
Laws i 214.22
. fer aslui flaith
`a man who evades [his obligations to] lord',
BCrólige 16
.
ma
as-loa cobach (.i. feichem) tra conna acmai naidm da saigid
fair,
Bürgschaft 13 § 44
.
ben no fer aslui gairi a mathar,
Laws iv 184.16
. With figura etymol.
ba hēlud as-lōe,
ZCP
xv 343 § 34
.
corup elod aslui inti imma cuirither in t-eisce,
O'D. 873
(H 3. 17, c. 624).
In phrase a.¤ sáeth(u)
dies(?):
slúag E. . . . / asrola sáeth
(asaeth v.l.) sétaib,
Fél. Apr. 3
.i. ro éla asna saethaib,
Fél.²
lxxi
.
asrala ri sacart saethu .i. ro la as ri na sacart a sáethu
.i. i n-amsir a etsecta,
LU 710
(
ACC 38
).
i n-ucht fiadat
. . . asrola samthand saethu,
LL 365
marg. sup.