o, n. (cf. dílégand). Vn. of do-lega (see
GOI § 737
).
Extermination, extirpation, extinction, destruction
.
(a)
extermination etc. of a population or an individual: horum attritionem oblivionemque
.i. a ndílgent,
Ml. 83a12
. dilgent nAssar
destruction of the Assyrians,
Ml. 53d1
. ógdilgend internecio,
Sg. 52a9
. dia ndilgiunn to destroy them,
Ml. 23c15
. diligent
exterminatio,
Enchir. Aug. 71b
(
ZCP vii 480
). pro magno
opera
.i. dilgint Assar,
Ml. 48b17
. pro assiriorum victoria
.i.
a ndílgind,
130d11
.
na dernai in firflaith, a ben, | ar ṅdibad ar
lándilgen,
SR 1548
(cf.
ni coir dun athamus do thabairt ar in
coimdid, no ar ndibud, no ar ndilcend, co na rodilsigea in C.
sind do demnaib,
MacCarthy 62
=
ni coir atharrach saraigthi
do thabairt for in comdid iar ndilgind na ro dilsige . . .,
YBL
158a52
).
clann Caïn sil Seth na sen, | dorigni in diliu a ndilgen,
SR 2724
.
fecht dodeochatar o tír . . . | sluaig sin sirden fri
slait srén | do dilgen mac nIsrahél,
5612
. do dilgenn (not in
riming position),
2514
,
5737
.
biaid dilgenn for Ultaib,
Rawl.
143
(
Fianaig. p. xii
).
do luid Art doa ndilgiund huili,
Fianaig.
34
.
do-chuatar side dia ndilgiund,
LMU
, (
IT i 74
).
is he
a ferann side rogabsat meic Israhel iar ṅdilgenn ┐ iar n-inarba
na Cannana,
Rawl. 71a26
.
conid aire tucad dilgenn for
Cannanaib,
Rawl. 71b49
.
dílgend a sluaig,
TTr. 942
(
LL
230a5
).
do dilgiund Troiana,
505
(
LL 224a20
). rosanaic
Telepus . . . intan rofuabair in cathmilidh a dilgend doráith-
TTr.² 732
.
is omun liumsa do chlodsa ┐ do dílcend uadib,
PH
1793
. co tairnic do (sc. Samson)
dílcenn a námat,
YBL 296b4
(=
LB 127b10
); similarly
PH 8408
.
iar ndílgiund saerchland
hErend dona athechthuathaib,
LL 293a39
(ZCP ix pp. 65, 80).
dith ┐ dilceann (dilgend, dilghenn, dilcchenn) in ciniudha
daenna,
CCath. 1012
; cf.
4428
,
4825
.
gur airccsiod Cúil
Cernadha iar ndilgenn a dhaoine dóibh,
AFM iii 224.z
.
nirb
iongnadh dioghaltas Dé do dílghenn Gearaltach,
AFM v 1796
.
téid súil do chrábhadh ar gceall | is áladh dhúinn a dhilgheann,
Arch. Hib. i 84(c. A.D. 1660)
.
(b)
destruction, wasting of a country or building:
do dilgend
a tíre ┐ dia n-innarba asa tír,
RC x 58
.
dilgend ┐ loscud na
cathrach,
TTr.² 539
.
Cella Locha Eirne . . . do dilgiunn o
genntib,
AU 836
(=
do dhílgent,
AFM i p. 456
). orgain Cluana
hEidhnech ┐ dilgend Cluana hIoraird, FM i p. 462.
Ard Macha
do loscadh etir tigib ┐ damliag ┐ fidhnemidh uili, dilgenn na
tainic riam a nErinn,
RC xvii 350
(
Tig. 995
).
ro bad digal
dilinni do berta do dilcenn in domuin,
CCath. 1028
.
dilghionn
.i. sgrios no diolaithriughadh,
O'Cl.
(c)
annulling, extinguishing: in some contexts this meaning approaches the sense of dílgud; the verbs do-lega and
do-luigi closely resemble one another in many exx. both in
form and meaning, and are often difficult to distinguish:
dilgadh ┐ dilgend mo phecthadh,
Otia ii 97
. is asti romebaid
in loch for thir do dilgund ind air `to quell the slaughter',
Dinds. § 158
(
RC xvi 274
).
pennatoir dilgind frepthae cech
pecthae,
ZCP iii 24
`a penitential for the annulling and
remedying of every sin',
Ériu vii 136
.
dílcend ┐ epeltin na tol
collaidhe isna doinib,
PH 3538
.
ica cartad ind ifirn do bithaittreb pene ┐ regi cen nach ndilgenn,
YBL 121a17
.