n
o, m. Also clod. Cf. 1 claidid, claide. See
Ériu xxii 191
.
(a)
ditch, trench; also
dyke, earthen rampart
(the former is probably the earlier
meaning. When associated with múr or doé the clad is the
ditch from which the earth of the múr or doé has been
excavated) surrounding a dwelling, monastery or graveyard;
also as a boundary between estates or territories: cladh clodh
m.,
IGT Decl. § 69
. `cladh . . . a bank, rampart',
Eg. Gl.
136
. .uii. claid . . . na[d] dírenatar cinaid, cia robdait[h]er
indib . . . c.¤ dúne, c.¤ cille, c.¤ f[e]irt, c.¤ usci t[h]airidne, c.¤
linne muilind, c.¤ fót[b]aig móna, c.¤ bís im droichet `seven
ditches whose liabilities are not atoned for, whatever may have
been drowned in them',
Coibnes § 13
.
in c.¤ asa tabar fodbach
na mona .i. na cuiteda,
n. 9
.
c.¤ bis fás conid lína tóla[e]
n-uisci,
§ 12
.
rot, .i. bec, .i. im a mbi c.¤ Ramat, .i. mor, .i.
im na bi c.¤
,
Laws i 232.18 Comm.
isedh is feichem eachtar
criche ann fer tar crích trichat cét, gen co be acht in cladh
etarru ┐ in fer agras,
O'D. 666
(
H 3.17, c. 487b
).
ar cladh
feruinn mbiudbuid,
Laws i 290.x Comm.
dul tar mur, no
dar c.¤ na cilli,
v 476.12 Comm.
tir da randa flaith . . . a
claetar poll .i. c.¤ .i. i claidter poll i[c] comraind in feraind,
iv 8.6 Comm.
fer . . . ind claid the ditcher,
Mon. Tall. 133.14
(§ 16)
.
tuam (.i. c.¤),
Corp. Gen. 18.14
.
baí ar cūl in catha i
clud ┐ a gilla ōsa chind,
403.30
.
ní bíd c.¤ na hairbi na caissle
im thír i nHére,
LU 10568
.
ro hadnacht . . . isin chlud
imechtrach . . . rigratha Loegairi,
9817
.
co tocba clod
cechtar a da roth . . . con[id] slicht suachnid fri ed mbliadna,
8492
(H). noí cluid . . . / noí ndui na timchell nine ditches
and nine ramparts,
LL 3558
(
Metr. Dinds. i 30.37
,
cluidhe,
v.l.). romaid . . . for Gallaib . . . ┐ ro scalit fo chladaib ┐ fo
glentaigib,
Cog. 76.10
.
conacclaid múr n-Aillinne . . . Buirech
. . . focerd asin clud in cloich fil indti,
Dinds. 17
.
ag déanamh
cloidh timcheall a reilge,
Keat. iii 1073
. Of a grave-mound:
ó do claidhedh cladh úire / ar Ceithern,
TBC St. 3729
.
G
pl. as epithet:
ar Cruachain na c.¤
,
LL 10139
.
rí Cera na
c.¤
,
MacCarthy 168 § 2
.
Also somet. of stone or partly of stone:
mó na ail borbchloche (sic leg.) i clud / cechtar a da glún,
LL 29915
.
tar
chladhaibh clachísli camcharadh,
CF² 1157
.
cladh clach,
Studies 1924, 244 § 20
.
Of the Roman walls in Britain:
is leis doronad c.¤ Saxan
a n-agaid na mbarbarda . . . ┐ ase ainm in claid sin . . . Guaul
┐ . . . c.¤ aile i nagaid Gaedeal . . . .i. C.¤ na Muice,
Todd Nenn.
64. 1
-
4
and note.
C.¤ coicríche boundary ditch or dyke between territories:
Conchobur . . . . / coilles cludu cocriche,
Ält. Ir. Dicht.
17 § 14
.
go mba lór do clod coicrice a slicht,
RC xii 86 § 93
.
teacht ar chiomhsaibh ar gcríche / d'fhéaghuin an chluidh
choigcríche,
Aithd. D. 39.8
. Fig.
caistiall . . . robadh cladh
coigcriche ┐ robadh cliath gabhála fri hUltaibh,
Hugh Roe²
216.14
.
C.¤ comronna (-roinne)
dividing dyke
:
cladh comronna . . . ōn
Āth Cliath co chēile .i. Eisgir Riata,
ML² 983
.
luaithi dhó
ag dol na choinde / ná bó tar chlodh comhroinde,
IGT
Decl.
ex. 1523
. Cf. atá dá chéibh 'na gcludh ronna (of hair),
Aithd. D. 28.34
.
(b) By extension of the waves of the sea:
tar cladhuib
troma tuirseacha na trethan,
ML² 689
. Hence, of hair:
re
folt camlag cladh gcopdha,
Magauran 1861
.
do chéibh
na ccladh mbraointe mbán,
O'Hara 3285
.
Compds.
(a) With noun.
a ghríobh chladhachuidh Chonnocht,
Aithd. D. 34.21
.
craebhthonna cladhanfaidh cuipgheala Clidhna,
CF² 1329
.
cloidhbhile míonabhla,
Aithd. D.
4.6
.
glaise it shúil cladh-chlaise id chéibh,
Dán Dé xxix 21
.
¤-etrige
(see etarche):
ba sruth-aibne . . . cach clais ┐ cach
c.,
MR 240.16
.
¤-eng (2 eng):
fa chloidheangaibh síodha an
chláir Chonallaigh,
DDána 83.15
.
cladfocal dá chelgbuain,
Caithr. Thoirdh. 34.39
.
red chladhfhalt gclaon,
PBocht
2.7
.
Donnchad an chladhfhuilt cíabhuigh,
LL 396.15
.
?
¤-imbel:
[Uí] Raghollaigh . . . / far ciadhímil gach Cathal,
O'R. Poems 2578
.
¤-mala: co n-a clad-mailgib curad `prominent eyebrows',
MR 180.11
. cladh-mhúir for lucht ghalar
ngráineamhail (of burial customs),
TSh. 5774
.
¤-ucht:
óradh
na gcladhocht um Dheirg ndalldamhaigh,
DDána 83.21
.
(b) With Vn. aigmhéil dá bharr / béim súl ar chách re a
chladhḟaicsin at seeing its undulations(?),
DDána 114.8
.
(c) With adj. tonn chorrach . . . chladhanbhail . . . Chlíodhna
deep-troughed
,
ML 94.18
.
i mmulluch Cerna chlaidard,
LL 24166
. tar na ciséalaibh chladhardha (of the sea),
RC
xxix 110 § 2
.
Eóghanacht Chaisil chladhcháoin,
Caithr. CC
27.19
.
caistiall clodhdaingen,
Grail 3729
. camchúl cladhdhlúth cadhblúb cruinnighthe cuach
close-waving
,
Hackett
xxxii 3
.
a Crūachain cloidhḟinn,
ZCP xiii 18.13
.
go Dún
gcloidhfhionn gCaoin,
DDána 91.21
.
nir sudhseat Caiseal
cladhglas,
BB 60b43
.
san tigh . . . chlaidhréidh,
DDána
119.3
.
go Crūachain claidhreidh Connacht,
Duan. F. i
87.11
.
go Cruachain clad-ruaid,
Hy Fiach. 178.z
.
ciabh
chloidhshéimh,
O'Hara 2910
.
fonn claghshocair len cóir
báidh,
3
.
in Coraind chladhuaine,
Acall. 7566
.
co barr
críchi claduair Cuind,
LL 29733
.
a chiabh chladhúr,
Dánta Gr. 16.106
.