adj
o,ā
(a)
dark, unclean:
.i. dorcha,
Lec. Gl. 352
.
Stowe Gl. 52
. dobhar `dark, impure, foul
',
O'R. Poems
dobar cach ndorche
.i. cach ingloin .i. do fo diultad ┐ púr . . . .i. glan. dobur
didiu .i. dí-phūr .i. inglē
,
Corm. Y 424
. do nighe a n-édaigh
dobair | a struth an topair tonn-gloin to wash their soiled
clothes,
BNnÉ 220. 23
.
Compds.
¤cheó: doburcheó drōidechta a dark enchanted
mist,
Fianaig. 56.34
.
fá dhobhair-chéo ndorcha,
TSh. 5949
.
¤dorchae
gloomy darkness:
la dobhardhorcha (sic leg.) na
hoidhche,
AFM vi 2282.w
.
¤linn
dark pool:
na dobhar-linnte
diana díomsacha,
ML 46.2
.
¤lúbánach
dark and tricky:
a
Domhnaill dobhurlubanígh,
IT iii 98.20
.
¤néll
dark cloud:
doburneoill dubc[iach],
CCath. 3143
.
¤néllgal
dark clouds:
inn dob[ar]nellgail ndendgurda,
CCath. 3187
.
¤ṡoillse
twilight:
dobhurshoillsi na maidne muiche,
CCath. 1440
.
la
dobhar-shoillsi na maidne,
AFM v 1556.15
.
¤uisce
dark water:
a ndoburuisci gemreta,
Acall. 6636
v.l.
See also dorblus, dorbsháile, dorbshín, dorbsholus, dorbuisce.
(b)
obscure:
d.¤ .i. dorcha no doilig . . . ut est d.¤ cach decmuic
.i. is dorcha gach ní is ingnad leis fein,
O'Dav. 688
. dubh ┐ d.¤
.i. is dub ar duine ┐ is do[r]cha ar fiadhnaise it is dark when
applied to a person, and it means obscure of testimony (?),
607
.
rocluintis . . . fuaim . . . acht ba d.¤
indistinct (?),
Anecd. i 62
§ 104
(
Immrama 65
).
(c)
dire, dark-minded, evil (?):
dobur no duabur .i. duaibsech,
O'Dav. 619
.
d.¤ .i. duabais,
H 3.18, 68
.
Eua ben ar senathar |
romill ar demun nd.¤
,
RC viii 63 n. 15
. (of a witch)
robo d.¤
dībhergach ō da dalladh a dubrosc,
ZCP v 22.6
.
As subst.
darkness; gloom, depression; obscurity:
amail d.¤
ndubciach,
CCath. 5665
. co mbatar for d.¤ ┐ for dásacht in
gloom and fury,
5642
.
spirut deamnata conastuc for d.¤ ┐ for
dásacht,
1060
.
co rolíon nemhain dobhar ┐ dásacht,
BS
14.6
.
for dophar et for dasacht,
TBC-LL¹ p. 547
. ar roboi a nd.¤ ┐
i ndorcha in senchus sin in the gloom of oblivion,
Anecd. ii 3.9
.
dobhar `
gloom, darkness, obscurity
',
P. O'C.
As n.pr. m.
Dub
┐ Dond ┐ D.¤ (nó Dorchae) tri deogbairi ríg Temrach,
BDD
139
. Cf.
IT iii 58.9
. ?
ma am dreblaigg, bid am d.¤
,
H 3.18, 59
.
In compd. n.pr. m.
Faoldobhair,
Mart. Don. 182
.
mac
Faeldobar
,
LL 347g55
. See dúabair.