n
ā, f. Perh. not orig. distinct from báid, q.v. for reff. to
IGT Decl.; ascription of certain exx. doubtful.
(a)
boast, threat, promise, undertaking, declaration:
bagh
.i. geall—ut est do bert . . . bagha . . . for sluaigeadh,
Thr. Ir. Gl. 58
s.v. barr.
baghi (sic). .i. gnim [ut est] baghas ar
mbagha finda,
O'Dav. 324.
bagh .i. briathar,
O'Cl.
bag ┐
maidhem a threat (to inflict an injury) and a boasting (of
injury inflicted),
O'Curry 2422
(
Eg. 88, 33b
). bagh .i. ria ndenam
chinaidh .i. an bagh re séd sundradach a specific threat (?),
ibid. Cf.
2571
. Cf.
maidhem iar ndenam cina,
2424
(33c).
faisneis fir iar mbagha esamna .i. iar mbagha dó do dén olc
frit ┐ adeir go lasamail, do den olc. Ocus is de ata, `ni bera
fiacha fear bagha lasaman,'
2595
(50e).
rom-ṡóerae, á Íssu,/
ar écnairc do báge,
Fél. Ep. 490
(: pláge). ar na ructha do
bag it cend that your boasting might not be turned against you,
LU 8990.
ar ngníma ropsat mára/ar mbága rapsat beca,
Ériu i 72 § 4
(
LL 29430
).
ro bruiset baig ┐ brethir i cend
demuin,
LL 364
marg. sup.
na briss brethir [na briss] baíg,
TBC-LL¹ 3509.
eipstil co mbágaib ┐ tómthaib ┐ ironaib innti
,
Alex. 782.
Cf.
PH 1131.
borrfad is báig,
SG 65.13
.
cidat
mora bar mbága frimsa . . . ni chumaic nech uaib ni dam,
LB 115a32
. nó maided for hUltaib. . . . Nī collad bāg hi
suidiu (i.e. the undertaking was fulfilled),
ZCP viii 319.8
(Laud Gen.). ní ba bréc in bágh it will be no idle boast,
SG
88.2
. do regra na bagi sin to answer that challenge,
Cog. 74.23
.
cend mic Conaing ina láimh, / do bháigh for ionchaibh mic
Taidhg,
AFM i 504.z
(`to exhibit it before the face of'). anat
for mbriatra bági boastful words,
LU 8425
(
FB 29
, rhet.).
?
sgiath an bhádha mar do bhual,
Aithd. D. 63.23
(`the
shield of His love'). ? ba b.¤ ám dait-siu ga (= cía) dobertha
do greimm catha gan díchill lind i[n]diu (Medb to Fergus),
TBC-LL¹ 5942
=
ba coir duit-si,
TBC St. 4812.
ba bāg dōibsom
an toitim oc tesorcain a n-eiti,
TBC-I¹ 3435.
Cf. ba slúagad
baga (buadha, v.l.) dó in sluagad a hosting in fulfilment of
an undertaking,
TBC-LL¹ 463.
As vn. E. oc báig mo marbtha frim threatening to kill
me,
RC xiii 377.10
. inn ingen asatái oc báig
boasting
,
TBC-LL¹
3497.
do chualaigh . . . na fineadha ag báidh dá bhuandhíochur threatening to expel him,
ML 80.22
.
bátar occ báigh
┐ acc baccar dul do indradh Tíre Conaill,
AFM v 1812.4
.
(b)
fight, contest, striving; act of contending, etc.: comrama
et baga Poil `P.'s conflicts and battles' gl. bonum certamen
certaui, cursum consummaui,
Wb. 30d12
.
bid adas far
mbáich,
5d35
(`proportionate to your struggle',
GOI
§ 249.5
). a sgel nglan / di bagaib Dhe `contests',
Blathm. 93.
rugais mac friom baigh to contend on my behalf (?),
156
(`of whom I vaunt').
robūi oc bāid fri Conchobar,
Ériu ii
26 § 7.
fri báig is búnad prímda `for battle he is a pre-eminent stock',
Thes. ii 295.14
.
ciṅg báge,
Fél. July 24
.
bagh .i. cath,
O'Cl.
ni comtig beó da mbágaib,
TBC-LL¹ 4390.
nonbur 'sa mb.¤ ri Bregmag,
Metr. Dinds. iv 340.6
. oen
tarb . . . rempu / . . . / oca mbáig ar búaraib
defending (?),
70.27
. fri (=
frim,
TBC-I¹ 1212
)
baga berai fri náimtiu ascada
cen claideb fa allud,
LU 5686
(rhet.).
a cléth bága fría
naimtiu,
TTr.² 1621.
fer bagha ┐ buancosanta Lethi Cuind,
RC xviii 285.6
(Tig.).
ar bid tresi ar mbagi anāit baga
Foraind,
BB 240a18
.
buadugad cacha bágha,
MR 258.23
.
déd ban ┐ bel corcra / dán trén bágh an banntrochta,
Prolegomena 45 § 25
. báigh 'na n-aighidh to fight them,
Aithd. D.
33.16
. gabhaidh báigh gach aoinfhear undertakes battle (?),
38.23
. i nDruim Ríg . . ./ luid b.¤ for macc nDomnaill the
fight went against,
Arch. Hib. ii 55 § 13.
is maith chosnaidh
a Briain do báidh,
Cog. 78.5
. Cf.
Caithr. Thoirdh. 111.3
.
Aithd. D. 39.6
. báidh d'eas nó d'aol do d'fhaoilinn / red
chnes chaoilshlim competes (in whiteness) with (the foam of)
the waterfall,
L. Cl. A. B. 216.35
.
iarna luathletradh . . .
do bagaid (leg. -aib) bidbad,
ZCP xxx 69.1368
(
LL 408az
).
lá bága
day of battle; a day's fighting:
sind ló baga sa,
TBC-LL¹ 444.
as usa limsa aisg d'fulang na gan cungnam le mo
cairdib is in lo bágha sa aniu,
MR 284.23
.
naoimh . . . an
bheatha / . . . / go dteagaid linn i lá bágha,
DDána 25A. 31
.
do thabairt a lai bágha lea bunadh ceineoil,
MR 284.17
.
thugais linn do lá bágha you fought on our side for a day,
DDána 30.16
. Cf. fri huair ṁbáge the threatened hour (?),
the day of conflict (?),
SR 5115.
With various verbs: slúag romaith ind rígsa / lasa tá mo
bágsa `along with whom is my fight',
Fél. Ep. 162.
lámh
oirbheartach ré mbí ar mbágh,
A. Ó Dálaigh xviii 4.
bágim
báig for Laignechaib,
LL 6343.
na fer báig a Fergus ar
buaib sceó mnáib Ulad,
LU 6623
(rhet.).
na fer baig . . . dit
díth claidib,
5429
(rhet.). ni math d'ferus baíg / darochar a
Chú (Fer Diad speaks),
TBC-LL¹ 3962.
a Ḟlaind . . . / nocho lind
beri do báig,
LL 7531.
in oen-ḟecht dobertis a mbaig,
CRR
57.
cet cia théis fri báig,
Fél. 4.14
.
fuair a dochar dol re
mbaigh (leg. baigh),
Anecd. ii 39 Poem 23 § 3
.
doconnarc-sa
F. ag slaidhe slúagh ar ar bris báigh,
Fianaig. 80.22
. do-ní in fer ´s a síd so | báig im a rígaib rompa `boasts (or `contends´) about its kings´
Celtica xix 40 § 2
.
(c)
warlike qualities (?), boldness:
at mathi . . . Fir Breg . . .
im blad im báig im cridechairi,
LU 4267.
bar mbaid ┐ [b]ar
mbeodacht fen,
TTebe 2710
.
eter . . . gráin ┐ báig ┐ chostud,
TBC-LL¹ 5172.
? nach b.¤ forsa torchair / mo menmae múad medrach
`battle,'
Fél. Ep. 361
(promise ?).
nir ba h-aitherrach báigi
na bisig,
MR 314.23
. do bhrígh a báigh / le mnáibh síl
gCuinn contending (in generosity) (?),
L. Cl. A. B. 236.
143
.
deochain bunaid baga,
Gorm. Jan. 23
(`warlike').
Petrus co mbaig mbunaid,
Acr. 27
(`blessing').
Freq. in chevilles:
brígach b.¤
,
LU 4135.
oen-ri bethad
bag cach noib,
Rawl. 84b37
.
bāig go mbloidh,
ZCP viii
114 § 15.
ní baid briathrach,
BB 273b30
(= bágh, LL).
Cf.
MR 264.6
.
báigh briathar,
Aithd. D. 8.22
.
In n.pr.
Cú Bage,
LL 322f1
.
Compds. With noun:
M. bagfer,
Gorm. March 31.
teichis . .
a nertaib bághfear as hard as he could go,
RC ix 470.x
(ICM).
With adj.:
co lathe brātha bāgmōir,
ZCP iii 18.20
.