intamail
Cite this: eDIL s.v.
intamail
or dil.ie/28925
Forms:
intamlae, intsamli, intsamil, intṡamail, intamail, intamail, intsamail, intṡamil, indsamuil, insamil, intamail, indtsamail, indshamail, innshamail, inntamail, ionshamhail, ionntamhail, ionnshamhail, ionntsamhlaibh, innamail, indamail, intamail, innshamail, innshamla
n
g
s. as ī, f.:
intamlae,
Ml. 56b33
(cf.
intsamli,
Wb. 24c10
). a
s. and d
s. as i: a
s.
intsamil,
Wb. 16a27
.
intṡamail,
Sg. 6a11
. d
s.
intamail
,
Ml. 37c1
. vn. of in-samlathar. Variously spelt in glosses:
intamail
,
Wb. 5b20
.
Sg.
203b4
, and always in Ml., but with etymological spelling
intsamail,
Wb. 16a27
.
intṡamil,
Sg. 64a8
.
indsamuil,
Wb. 13a27
.
insamil,
30a25
(see Hessen,
ZCP x 322
). Great
variety in spelling in Mid. and Mod. Ir.:
intamail
,
LU
10120.
indtsamail,
Laws v 30.14 Comm.
indshamail,
innshamail, inntamail, PH.
ionshamhail,
Aithd. D. 69 § 30.
ionntamhail,
TD 9 § 5.
ionnshamhail,
TSh. 6065.
ionntsamhlaibh,
Keat. iii 1610.
The forms without either t
or s — innamail, indamail — may be due to confusion with
innamail, q.v. (to which some of the exx. below may belong),
or may have a different origin, but are used in the same
sense as
intamail
.
act of imitating, imitation; similitude, comparison; likeness, semblance, like; simulation, pretence: hore dongniith-si ar n-intsamil ni hi cacha bésaib `because ye do imitate
us in all usages,'
Wb. 16a27
. tre chomalnad et intsamil neich
dogniamni `through fulfilment and imitation of whatever
we do,'
16a25
.
ar ná bad rómár leosom intsamil crist,
11c7
. farcongair som tra sunt indsamuil precepte et
labrad ilbélre `he orders (them) to imitate (his) preaching
...,'
13a27
.
ro art lessom epert friusom intsamli dae
statim
,
24c10
.
tre intṡamail inna sen-grec,
Sg. 6a11
. intṡamil
gl. instar,
64a8
.
intamail méte immurgu doḟoirnde tantundem
`('tis) the similitude of quantity, however, that tantundem
denotes,'
203b4
. ho nach intamail
gl. emulatione,
Ml. 37c1
.
biid chiall intamlae is indí a(s z)elaueris
`the sense of
imitation,'
Ml. 56b33
.
ar athis leusom a n-intamail fria
ndeu,
138c10
. intamlai ┐ chosmailsea dober do demnigiud
dliged naile `the similes and comparisons ...,'
51d5
. conidh
fo indtsamail na bundsaigi amlaid sin aderar bundsach
comairci ria according to the simile,
Laws v 30.14 Comm.
ní fail baéstataid mór and inn intamail inna pecthach fri
cethrai,
Ml. 69c7
. huand intamail
(gl. similatione
(amicitiae))
.i. robu mou de int erchot huare rombói
intamail caratraid and,
61c8
. bid cosecrad dot broind
aní sin .i. intamail ind úain nemlochtaig semblance,
LU
4250.
nocon ḟail | saer dogned a hinnamail (of a house),
Rawl. 79a42
. o'tcondcatar na Masilecdha intṡamail tulcha
dermaire ic faelsnam tarsin faithche `the semblance of a
hugh hill ...' (of a siege-tower),
CCath. 1832.
a innamail
na cumachtach (cumachta, v.l.) forordha i talmain ... .i. a
Róimh rouasal `
rival
,'
424
.
caide imorro innshamail na
bethad daenna acht ceó ...,
PH 4658.
a indshamail
t-shinnaig for imad do chelg `thou image of a fox ...,'
8247
.
is é a indshamail-so do grád dobeir in t-én don ghoiste ...
it is this kind of love ...,
7736
.
imon tesmailt is coir dó do
sechem ┐ do inntshamail,
3981
.
aingil, na facus reme na
iarum a n-indshamail,
1900
.
ni thanic a hinnamail ... in
Erind riam,
Cog. 48.2
. tigcit clesuidhi ... ┐ doníad innṡamail
gréine ┐ esca `the likeness of a sun and moon,'
Maund. §
206
.
oen inthamail Hechtair ... i n-iarthar in betha,
RC
xxii 396.31
(BDD App.). ba hindtamuil aidchi dona
hairsidib sin `it was like night to those veterans,'
TTebe
3082
.
ní roibhe a hinnamail sin d'ech ar luas,
RC xix
260.16
.
na boi fó nim nech coniced indshamail Mártain
i fertaib,
RC ii 398 § 35.
tar áiremh ocus tar innamail
... inneoch adbath ann beyond number or compare,
SG
20.35
. rob é a innshamail ann sein mar bís bradan
i mbuailid `he might be compared on this occasion to
...,'
MR 232.14
.
intamail ainmech derogatory comparison,
124.13
. mairg dan héacht ar n-ionnamhail `I pity one who
deems it heroic to attack one like me,'
Aithd. D. 74 § 4.
tearc
ann ionntamhail na bhfear,
TD 9 § 5.
do bhriathra troma
ar Thorna | dob'eagail a n-ionnamhla | ag lucht eagna dá
rádh rinn `I fear that similar ones would be addressed to me
by learned folk,'
Content. ix 22.
glóir an bhaile 'na mbíodh
sinn— | a hionnamhail ní fhaicim, a Dhé, do neamhghlóir
aniogh `I see nought so inglorious today,'
Studies 1924,
p. 85 § 3
. a bháthadh i n-uisge, nó a ghoin lé harm, nó a
n-ionnshamhla oile do bhásaibh ... obanna other similar
sudden deaths,
TSh. 5438.
adeir Elias naomhtha ionnshamhail an chomhráidh chéadna `
the like of
,'
6065
. ata
indamail reilge bige 'sa mbaili-si `a place like a little churchyard,'
BCC 42.26
.
agus ionnamhail chaoire moire tenedh
do eirgi ós an mbaile,
AFM iii 10.3
.
fer a innshamail
(nom. in apposition), or fer a innshamla
(gen.), a man like him, his peer: Cf.
nocha ticfa tar a éis
co bráth aon laoch a ionnsamhail,
Cog. 200.5
.
tearc ingheana
a n-ionnshamhail,
DDána 55 § 2.
ni bui isin re sin sealgaire
a innsamla,
RC v 200.15
.
brón a ionnshamhla | ar shlógh
lionnadhbha Lighean,
DDána 81 § 8.
do-rad N. ... | phóig
a hionnamhla sin `just such a kiss,'
TD 1 § 15.
fo i.¤
after the manner of, like:
fo intamail na hiubaile
bicce Ebreorum
,
Thes. ii 309.13
(
Hy. II Comm.
).
is amlaid
iarom baí a tech sin .i. in Cráebrúad Choncobair fó intamail
Tige Midchúarda,
LU 10120.
ro chum in firmaimint ... ocus
in talam for intsamail ubaill fir chruind for lar na firmaiminti,
Laws i 26.24 Comm.
[do'g]niter cretach curach ...
fó indtamail [na] curach gnáthaigther lé cinedhaibh na
Uén[et]ecdha for sruth Paid,
CCath. 2379.
fo ínntamail-sium ┐ fo chosmailius,
PH 4093.
sochaide ... do noemaib ...
ro-chloeset in doman ┐ demun fo indshamail Crist `after
the example of Christ,'
1473
.
fo indsamail bachla nepscoip,
D iv 2, 53vb5
. íar n-i.¤
after the manner of, in imitation of:
amal do-ronus-[s]a umaloit dúib-se, co ndena cach uaib
umaloit diaraile iar m'inntshamail-se,
PH 5273.
cu rathraethum ┐ cu ra-thimaircem ar corp ... iar na índtshamail-seom,
4778
.