n
u, n. and m.,
GOI § 309.
Also perh. o, cf. g
s.
l.¤
,
Ériu viii 156.z
.
I
(a)
full number, complement (in numbers):
da ḟer déc ba
sed a lín-saide,
TBC-LL¹ 4530
.
dam ochtair a lin,
Dinds. 134
(
RC xvi 141
).
tricha buiden l.¤ Maic Con,
Fianaig. 38.1
. co
lion a muintire his full following,
Leb. Gab.(i) 200.26
. líon a
thionóil `in full muster',
Aithd. D. 3.8
. Note also: ní tet
cuach lan tar a lion a full cup holds not more than its measure,
ZCP v 487 § 13.
(b) Followed by gen. of noun or vn.
number sufficient to
perform particular deed, full complement
: l.¤ aigh enough to give
battle,
Irish Texts ii 62.39
. ni ḟail do slogaib ocut l.¤ t'anacail
enough to protect thee,
RC xiv 426.25
.
lin annlaicthe a filed
féin,
Irish Texts ii 43 § 23
.
líon baisdidh anma ort,
Aithd. D.
26.17
.
ni thalla impi do lin na sochraidi a tabuirt i tech fer
fingaili,
Ériu ii 116 § 47
. l.¤ catha enough to give battle (freq.):
cen l.¤ catha imbi,
LU 4826
.
líon catha ón chonair do
chuaidh / re homhain sluaigh Lacha Laoigh,
L. Cl. A. B.
235.127
.
ó nách rabhadar líon catha do Chonn,
ML 26.20
.
mar do chonncadar na Cruithnigh gan iad féin líon cathuighthe ris,
Keat. ii 1779.
Cf.
nirthá do l.¤ na h-adbor
cathugud frisna barbárdu,
LL 220a25
(
TTr. 221
). ní fhuil
líon a gcoisgthe go ceannsa no power can subdue them,
DDána
111.18
. líon a gcomhairmhe `their full number',
Duan. F.
ii 68.12
. lin a co[e]mthechta do gres `the full number of his
usual retinue',
BCrólige 26
. líon coinne `in full muster',
Aithd. D. 38.25
. líon creiche ar chách do choimhéad `enough to
hold the prey against all',
Ériu ix 163.10
. cath móna daire
Lothair / co líon cuirthe sufficient number to fight(?),
L. Cl. A. B. 17.6
. lion faire meic Muire `sentry-guard',
PBocht
12.43
. líon feadhma sufficient number for a feat,
L. Cl. A. B. 222.61
. líon gliadh . . / fá Bhrian 'na mbeithribh
cróda battle-host,
88.29
.
l.¤ a hithi,
Celtica iv 24.318
. cath . . .
for laechraid Lagen l.¤ orggain (leg. orggan, Ed.),
Arch. Hib.
ii 61 § 33
.
lin a sharaighthe,
Ériu ii 130. y
. gan líon síoluidhe d'fior / d'fagbháil a nEirinn iodhain sufficient men to
propagate,
Duan. F. ii 226.20
.
l.¤ a trascartha,
LU 4990
(
TBC-I¹ 501
).
líon a tógbhála,
ML 2.18
.
l.¤ a urgabala,
TBC-LL¹ 981.
Freq. with vbs. of motion, assembling, etc.:
ce tára nech
l.¤ a blad / ro bad ferr lim tairisem,
LU 3927
(
SCC 44
). berair
he l.¤ a chuimrig ┐ a chométaid a dóchum na Sabrainne `bonds
and guards and all',
MacCongl. 25.12
.
imma-lluid l.¤ catha,
Fél. Aug. 23
. dochuaid Aenias in la sin a cend seda lin a
choblaigh `with all his fleet',
Aen. 2408
.
an líon do-chúaidh
sibh a sídh,
IGT Decl. ex. 1103
.
in l.¤ long trá tanic cach
tuisech,
LL 232b48
(
TTr. 1162
). dul líon cabhlaigh d'ógbhaidh na Spáinne don Scitia `with a fleetful of the young men of
Spain',
Keat. ii 637
.
luid Liath l.¤ a maccaem,
Dinds. 126
(
RC xvi 78
). luid . . . Cir l.¤ a sluaig cosin Scithia in full force,
Rawl. 74b46
.
techt . . . l.¤ a ṡloig sa ṡochraide,
Cog. 104.z
.
co
tísam l.¤ bas lia,
LL 220a29
(
TTr. 223
).
Preceded by prep. I and poss.:
dírim atchiu-so don dun . . .
inall.¤
,
ZCP iv 34.3
(
RC xxiv 144.13
).
Used predicatively with substantive vb.:
forond l.¤ atám
hi Cruachnaib Ai,
LU 8621
(
FB 46
).
atám[ai]t-ni . . . d'feruib
feruinn agat-sa . . . lín do c[h]ongbala go cend bliadna,
Fianaig. 68.19
. ni fhuilim lin tachair daib I have not sufficient
numbers to contend with you,
TTebe 2145
.
o nach raba lin trodai
no tecmala do tabairtt do Chondachtaib,
Ann. Conn. 1409.7
.
o nach raibhe l.¤ tegmhála friu,
ALC i 378.20
. gé taoi lín
eachtra 'n-a n-éagmhais `though thou art strong enough without
them',
Aithd. D. 24.18
. teccaid clann R. . . . an líon báttur co cill
ch. `with all the troops they had',
AFM iii 222.14
.
do bhídh oide an
airchinnigh / l.¤ troidi do thromchoindimh,
IGT Decl. ex. 1199.
II
(a)
number in general sense. great number, of persons
multitude
: Bran . . . co l.¤ glond `with many deeds',
Hail Brigit
24
.
cía l.¤
,
Críth G. 582
.
fer . . . / co l.¤ crechta fora chnis,
LU 4547
(
TBC-I¹ 58
).
ciá l.¤ ro lá insé / inn úated nó in
sochaide,
LU
4746
.
forland líno,
5657
.
l.¤ m-band m-balcbúada,
8289
(
FB 22
).
di cech l.¤ ronalt a húair,
Hail Brigit 15
.
is ed
in lin marb dlomus,
Ériu viii 123.10
.
fo l.¤ laithe mblíadnae,
Fél. Prol. 296
.
ní fes ca lin idrocair,
Cog. 8.7
.
cá l.¤ do marbh
mo dalta d'feraibh Érenn,
Comp. CC 116.7
. for galaib
aenḟir no ar linaib fer forndul in single combat or in battle
against great numbers,
Ériu i 116.28
.
ni guais deit no lat do
l.¤
,
Irish Texts ii 32 § 11
.
dob e ar líon ar tteacht or tticch, /
coicer ar ceithri fichtib,
ZCP viii 219 § 13
.
dobeir bennacht for Patraic / forul a ll.¤
,
LU 9489
.
is lí sula l.¤ ar slúaig,
10850
(
Ériu xii 180.17
).
cure airdmius . . . tarsin slóg . . . co
fessammar l.¤ in tslóig,
4785
.
co l.¤ ilach,
Fél. Prol. 106.
trúag d'Ultaib co l.¤ garta,
LU 3544
(
SCC 29
).
ceithri lina
isan indsi . . . / óca ogbuith . . . / rigraidh righna,
Anecd. i
60 § 80
. agad leigheas go líon gceird `being cured by numerous
arts',
Duan. F. ii 70 § 15.
Cf. ciapa lin ciapa nuaite
`whether it be manifold or single',
BCrólige 57
.
In chevilles:
l.¤ cert,
SR 3373
.
iar l.¤ chor,
Metr. Dinds. ii
54.13
.
lin a tuir,
SR 4471
.
línib sess,
1513
.
linaib gal,
1543
.
linibh gal,
Celt. Rev. x 347.22
.
linib glec,
ZCP viii
119 § 37
.
línib dindgnai,
Metr. Dinds. i 132.47
.
linibh cuire,
AFM i 532.5
.
linib la,
Ériu xvii 46 § 39.
(b) As quasi-relative as many as (Lat. quot): ind ldín file
isund `those who are here',
Mon. Tall. 77
. atgníed din
died notheche din tich allin nombid con ngalur ann he knew
from the smoke which came from the house how many were ill
in it,
RC iii 344.12
. all.¤ ló fil for cassal do chochaill, all.¤
peccthach do dul dochum nime as many . . . so many,
Trip.
398. 23
,
24
.
a ll.¤ laa bís issin bliadain issé l.¤ fer no bíd hi
tegluch Conchobair,
Ériu iv 26.2
.
(c) Legal
party:
atait secht lina a tuaith toingthi for righ
rechtaid,
O'Curry 2188
(
Eg. 88, 7a
) =
O'D. 1706.
See also
under III.
III In g
du. dá lína of both parties, both
: in cumscugud bís hi
cechtar da lino `in each of the two',
Sg. 162b2
.
dus ce da lina
no do gella,
Laws i 192.14
. cipe dallina inidicoimge `whichever of the two parties commits injury',
iv 168.19
.
dofuittet
tri fichit díb di cechtar dá lína,
LU 6667
.
gell adcobra
cechtar dá lína,
10835
(
TE 9
).
ferthair iomairecc ettorra . . .
cechtar da líona,
AFM iv 750.18
. Common in phr. díb línaib
both, on both sides, etc., see dá.
Compds.
¤ḟíaclach having many teeth
as personal epithet:
Lén l. mac Bolgaig,
Metr. Dinds. iii 260.18
.
Leand Linḟiaclach
mac Bainblodha Banna,
Anecd. ii 4.6
.