adj
o, ā
(a) of flavour, bitter: frissa lind s.¤ in chúrsactha `with
the bitter drink of the reproval',
Wb. 7d9
.
huare as s.¤ ┐ nad ṁbí
ní du ailgen indi,
Ml. 94c8
.
fo thonda searba sāile,
Ériu ii
26 § 9
.
tuctha ubla serua dosam corusbennach iat comtar
millsi,
Lat. Lives 111.9
. níis seirbe gl. amarior,
Ir. Gl. 1132
.
sruth s.¤ saile i sūilib (of tears),
ZCP vii 299.16
.
cach biad . . .
cona somillsi .i. narub searb,
Laws ii 234.4 Comm
.
lossa serua
in díthreba,
PH 873
.
ro-s-gab dig seirb hi crand crochi ar
biad milis n-áilgen craind an imarbois,
2394
.
deoch shearbh,
DDána 3.21
.
tairrngid teasbac na greine an cuid as [s]eime
┐ as millsi duisci na fairrgi suas . . . et facaid tis an rann is
truime ┐ is reime . . . ┐ is serbhi,
42.12
.
sioróipe searbha,
TSh. 8195
. Of acid soil:
an tuisci bis a talmain s.¤ an a mbi
clocha sulfuir no ailimi,
Ir. Astr. Tr. 40.19
.
(b) in abstract sense, bitter, hurtful, grievous, disagreeable:
serbaib gl. amaris (gemitibus),
Ml. 31c13
.
sechip ed arabera
biuth in duine is s.¤ les acht ro[b] bronach,
86d12
.
tiachair ┐ s.¤
,
94c6
.
snechta serba sírgnathchi,
IT i 190.29
(
FA 30
, LB).
s.¤
cach borb,
Tec. Corm. § 13.13
.
nidat úati slega serba,
MU
401
.
is s.¤ cach gnáth,
LU 3915
(
SCC 43
).
rochísit cáoi s.¤ ina
fīadnaisi,
BColm. 96.6
.
na trī mnā serbha siblacha sīdhe,
ML² 1651
.
felbas .i. fel-fes .i. fes s.¤ a fel dondī is fellis
,
O'Mulc.
509
. Cf.
fealbhas .i. droichḟios,
O'Cl.
isat somilis fiad borbaib,
at sérb imorro fiad ecnaidib,
PH 4662
.
bean ler shearbh a
hiarraidh d'fhior,
DDána 32.28
. an cás searbhso a bhfoilim
`bitter plight',
Ir. Review 1913, 623 § 7
. féach gurab olc ┐
gurab searbh dhuit do Thighearna Dia féin do thréigean
(amarum),
TSh. 9481
. Adv. snaidfea na sluagu co s.¤
`du wirst
die Schaaren bitter zerhauen',
TFerbe 376
.
bas-gaire co s.¤
écnech etuailngech,
PH 394
.
toibéchar fair co s.¤ ┐ co dichondirclech fa-deoid o Día,
4113
. Compar.
maigen . . . serbiu ina
neim,
IT i 190.30
(
FA 30
, LB). adeirim-se gurab roisheirbhe
easbaidh na glóire ioná í = maxime amarum,
TSh. 6395
. Adv.
int serbu gl. amarius (queri),
Ml. 24c10
.
(c) of sounds,
harsh, discordant
:
sgealparnach le téadaibh
searbha,
Tribes of Irel. 46.11
. Compar.
is seirbhe ná an
searbhán goirt | an duine bocht ag déanamh ceóil,
Dánfhocail
25
.
(d) as subst. Of a warrior:
fosropart in s.¤ slegrúad,
SR 6778
.
Of weather,
harshness, bitterness
:
suidig sine s.¤
,
RC v 201 § 20
.
Compds.
(a) with substantives:
¤airlech
bitter slaughter
:
maidm nitha muáid nimṡlóig serbairlech,
Death-tales of the Ulster heroes 10.2
(`of bitter counsel', Glossary) =
maidm netho mōith n-imdai
slūag searbairlech,
12.16
.
¤chaer:
searbhchaora na fíneamhna fiadhánta,
TSh. 3329
.
¤charcar:
iar serbcharcraib
cuimrech,
Fél. Oct. 15
. nīmreilce isin searbcarcair `the bitter
prison' (of Hell),
Ériu iii 30 § 17
.
¤chath:
s. Slēbe Eblinne,
Arch. Hib. ii 59 § 12
.
¤chlár:
Manannán tar searbhchlár
sáile,
Hackett xl 270
.
¤chroch:
iar serbchrochaib síraib,
Fél. May 13
.
¤deug:
tria shæbreacht shuain serbhdhighe,
BB 392b28
=
sirdige,
LL 213b22
.
geir go mblas seirbhdhighe
sin,
TD 37.2
.
¤dremm: s. i rechtaib rúad-mucc `a baneful
drove',
Metr. Dinds. iii 404.10
.
¤gábud: iar serbgáibthib
gortae `after bitter dangers of famine',
Fél. Dec. 2
.
¤gaeth:
ceithre searbhghaotha iar slait Raoileann | . . . | tug ar laithibh
gréine glas,
DDána 110.19
.
¤glaedach: searbhghlaodhach
a mbeann mbuabhall `harsh calling',
TD 4.32
.
¤loimm:
sergfait srotha serblomma the bitter drops of the streams (?),
SR 8209
.
¤los?: rothecht Fergus filte, | do ṡerb-lus a ṡainte
`crafty F. acquired land by dint of his bitter greed',
Metr. Dinds.
iii 300.30
(cf. a llos, de los).
¤lus
hop
:
tá an searbhlus agus
an bhraich caillte,
GJ i 207a15
.
¤maíth
bitter sorrow
:
missi
sund os leptha tra | fri serbmaid fri sirguba,
LL 192b50
.
¤ṡál,
¤ṡáile
bitter brine
:
tar serbhshal,
Caithr. CC 50 § 87
.
ac ól a fola féin maille is in serbṡaile in glasmara,
CCath. 2009
.
¤ṡrón
sharp-pointed (?): mór senlaech sirduilech (?) serbsrón
`sharpnosed (?)',
6027
. roboccbertaich-sium in sleig searbsroin
`bitter-nosed',
TTebe 3262
.
isna seicneadhuibh sēitreacha
searbhróna do ficheadh do chēin,
CMT 502
.
do mhionsad
seinbhearn cēd isin chath ar comhair a chloidhimh ┐ slighe
shearbhróin da sleaghaibh rompa,
819
(Ed. suggests reading
slighidh searbhróin `he cuts a bitter track'). ? Cf.
searbhrúan
.i. searbhshráoineadh .i. briseadh searbh,
O'Cl.
¤ṡruth:
searbh-shrotha,
TSh. 6628
.
¤thoirse
bitter sorrow
:
bendaighthe lucht serbthuirsi, | biaidh sólás fá dheoigh aca,
Ó Héodhusa 227.14
.
(b) with adjj.:
¤domain:
eirgid ar in sáile s. amach,
Acall.
6253
.
¤dúr:
romessad ónd albín | tri chét sessar s.,
Metr. Dinds. iii 220.58
.
¤garg:
cosin slóg serig s.,
SR 4758
.
¤glas:
in sal s.,
CCath. 3351
.
¤goirt: bidh s. a n-aithrighi
`bitter and harsh',
Ériu iii 30 § 9
.
oirfitiud s. cen cheol cen
áinius,
PH 8138
.
co nguilet co serb goirt,
IT i 191.23
(
FA 30
,
LB).
¤lonn:
Saúl slan s. sirthech,
SR 6372
.
¤rúad:
tres
an saile serbruadh,
Cog. 98.28
.
In an adj. derived from a compd. noun: serbglórach
harsh-voiced
: siansan serbglorach . . . na sruthann `harsh',
Stair Erc.
784
.
na trí mná sáobha siúbhlacha searbhghlóracha,
ML
124.18
.
eugosg serbhghlórach senmhná ag coimhéd an tobair,
L. Cl. A. B. 4.1
.
(c) in vb. derived from compd. adj.: cor lobsat ┐ cor serb-goirtset a nétaige impu fri truma na hanbthine wasted away (?),
LB 155a5
.