n
o (cf. ceilid) concealment(?), dissolution, extinction, death:
ceal .i. bās,
Corm. Y 316
.
O'Cl. Met. Gl. 3 n.2
.
c.¤ . . . ic
sluind epilten,
RC xx 170.14
(ACC).
ceal .i. ceilt,
O'Cl.
snāidsiunn ar ch.¤
`Untergang',
ZCP viii 287 § 3
. silis in c.¤ /
mac na hingini the Son of the Virgin will slay death,
Snedg. u. Mac R 13.4
.
is am sgithach . . . o ciol na deise,
H 2.15A,
105 marg.
cited Plummer MS. notes. do chuaidh [ceal] ina
chuid conáigh dissolved,
A. Ó Dálaigh xlix 5
. giodh bé ceal
chuirfios an Tighearna ina n-inntin[n] do dhēanamh dá
ccuid = ut libere faciant de rebus suis quidquid Dominus
inspiraverit eis,
Rial. S.F. 1369
.
Sense not clear in chev.:
Colum Cille ba gein glan / brathair
dil dam acht mo ch.¤ (: nem),
LL 4813
=
acht ma cheal,
Rawl. 84a8
.
is eol dam-sa acht mo c.¤ (acht mádch.¤, v.l.),
Anecd. iii 47.10
.
acht mad c.¤
,
Metr. Dinds. iii 124.50
. Note
also: gan cheal without fail,
Celtica iv 136 § 85
. adbal ceal
`a vast dissolution',
Ir. Review 1912, 250 § 18
.
V. freq. in phr. téit for c.¤
dies
:
dochuaid for c.¤
,
SR 3685
.
dul for c.¤
,
LU 3047
.
ar ndol do rígh C. ar ceal,
IGT Decl. ex.
1033
=
Bard. Synt. Tr. 39.20
. Note also: do chuaidh an
t-aingeal ar ceal uatha `became invisible',
Keat. ii 619
. créd
é an ceal a ndeachaidh how it was spent (of means),
Mac Aingil 2055
.
With other verbs:
cach mac ina cinaid / cingid ar ch.¤
,
Laws i 10.26
. diambadh ina chennadhaigh céin rocesiodh
ceal should perish(?),
Ériu xiii 19.29
. ?
C., cing crúaid ar
ch¤.,
Metr. Dinds. iv 178.19
; 'towards extinction (?) '
Peritia v 33
.
not-chuirfe in Fhlaith ar c.¤
,
Ériu i 70.7
. do laoi ar [ceal an] comhardha `removed the
stain',
A. Ó Dálaigh li 23
. an tí chuireas ar ceal toradh =
qui . . . distulit,
TSh. 3997
. na sagairt . . . léigeas tar ceal
an ghuidhe sin neglect,
4513
. léig ar mhaithmhighe mé ar
cheal grant me a respite,
Dán Dé xxvii 15
.
?
ní nascthar mo chlú ar ch.¤
,
Misc. Hib. 19
.
arannaisc a
chētgnúis [c.¤],
RC xxvi 32 § 144
.
dimecfit— Medb ilgnūisi
archel arrōib rindechaib,
TBC-I¹ 1018
(rhet.).