n
n, neut.; f. in Mid. I. g
s.
garma,
Hymns ii 16
. d
s.
garmaim,
Fél. Feb. 11
.
garmmaim,
Laws iv 340.17
.
gairm
,
PH 4489
. a
s.
gairm
,
LU 9092
.
Fél. Aug. 14
. n
p.
garman,
Corm. Y 723
. g
p.
garmand,
LL 153a43
(
Metr. Dinds. iii 66.11
).
Vn. of 3 gairid, q.v.
(a) act of calling or summoning; a call, summons, cry
.
As vn.: maith leis gréss dia garmaim, he likes to be called
to continually,
Fél. Feb. 11
.
gairm neich na dorus,
MacCarthy
130
.
Nestor ... do gairm ina dochum,
Aen. 783
. a brathair
do gairm chuici to invite her brother,
RC xxiv 178.8
.
comaithig do garmmaim,
Laws iv 340.17
.
Ulaid acot gairmsiu,
TBC-LL¹ 3445
. do bi se (i.e. an coilech) ag gairm
crowing
,
BCC § 122
. Abst. for concrete the person invoked: a gairm
na sochaide (of Christ),
Ir. Lit. 4.12
. More frequently a
mere subst.:
roclos cīan son a garma,
Hymns ii 16
. acht ma
rainic in gairm
`if the shout has reached [the distance],'
Laws v
188.26
.
truagh in gairm mo beth i pein,
ZCP x 415.9
.
conggairet gairm n-amnas fair,
LU 9092
(
FB 84
).
raleig
gairm ard ... ara síair,
TTebe 4317
. legidh tri garmand fair
he calls him three times,
Aen. 2656
. ma ... dorinde na tri
garmanda anacail, is slan dó if he has uttered the three
summons to protection,
O'Curry 523
(
H 3.18, 262b
). Cf.
iar tri gramanda escairde,
O'Curry 957
(
H 3.18, 413a
).
gairm
in ghobhair,
ZCP vii 269 § 9
.
ó hsamhain ... go gairm don
chūaich,
viii 222 § 8
.
im gairm na n-én,
LL 356
marg. sup.
gairm cailig cercc,
Laws iv 194.3
.
co rogair [in cailech] a
t[h]rī garmand,
Ériu iii 198 § 22
. do chuir se gairm ar M.
sent for,
BCC § 255
.
AFM v 1638.10
.
cuiris gairm air,
TSh.
9105
. cuireadh gairm ar mhnáibh Mumhan `let her challenge
the women of Munster,'
Gofraidh Fionn v § 10
. A proclamation:
cóip na garma,
Esther iv 8
. Esp. of an invitation or
summons to a feast or assembly:
gairm coitchenn do thecht
o Roim (i.e. to the Papal Jubilee of 1300),
AU ii 394.15
.
iii 128.6
.
gairm chomhchoitcenn enigh do thabhairt d'Uilliam
... do damhscolaibh,
AFM iii 600.8
.
tug gairm coitchionn
einigh do chliaraibh Ereann,
iv 680.5
;
972.2
.
ZCP xiii 182.6
.
g.¤ scoile a summons to an assembly of bards or literati:
tuc. g.¤
sgoile,
Ériu v 52.18
.
ALC ii 274.24
. g.¤ ṡluaigid a mobilisation,
a call to arms:
g.¤ ṡlúaighidh go hEamhuin oirbh,
IGT Decl.
ex. 440
. Of calling the soul to quit the dead body:
dorónad
a gairm dochum a adnacuil,
TTr. 1804
(
LL 241a15
). Cf.
Aen. 201
. g.¤ fri fás `a cry to the waste' (of vain lamentation):
golfadach ┐ gair na pecthach oc nemeli frisin Coimdid ... bid
gairm fri fas doib,
Ériu ii 138 § 134
. Cf.
is gairm fri fasguth,
MacCongl. 125.20
. g.¤ i n-agaid gaíthe (of something useless or
frivolous):
is gairm i n-agidh gáithi ... menma maisse mná
báithe,
ZCP iv 469 § 20
. With prep. ó,
appealing from:
ní bá
héidir gairm óna bhreith,
Ó Héodhusa 69
. g.¤ tar ais
recantation:
gairm tar ais do dhéanamh ar mhórán do na neithibh
maslaightheacha do scríobh,
Keat. i 42.10
.
(b) act of naming, calling
, with de of person:
faith do
gairm d'Ísu,
PH 4489
.
sibh ag gairm dochtúir dhíom,
Content. xvi 111
. do gairm anma dhe to be nominated (chief)
Hy Fiach. 442.2
.
ainm tigearna do gairm de,
444.1
;
443.2
.
Hence (c) a name, a title: garman mnā in Daghda .i.
Brēg, etc.,
Corm. Y 723
.
ní búi Eire uirre d'ainm | re linn
Shláinge gá sírgairm,
SG 348.2
. Magnus ... do gabail Tire
Conaill in bliadhain si ┐ gan gairm righ fair the title of king,
AU ii 508.17
.
techtsat tria gaire a ngarmann,
Metr. Dinds.
iii 198.14
. na garma chleachtar anois, mar atá Barún ...
Keat. iii 123
.
ii 2072
.
gairm ollaimh,
O'Gr. Cat. 475.13.
gairid g.¤ ríg (tígerna, etc.)
proclaims, nominates (king, chief,
etc.):
gairter gairm ríg de ac Ulltaib,
SG 322.24
.
ro gart
gairm ríg la hUlltaib d'Fergus,
323.11
.
gurab é fer t'inaidh
goires gairm ríg Temrach co brāth,
BColm. 72.15
.
gongarar
garm rigi dó,
LU 3512
(
SCC § 27
). Cf.
ZCP xiii 178.15
. Passing into sense
repute, fame:
robrog a gairm in glan-chaill,
Metr. Dinds. iv 24.26
. cen gairm bad gand `whose repute would
not be scanty,'
iii 170.35
.
beanaidh a dhighnit ┐ a ghairm dhe,
TSh. 1377
.
AFM vi 1988.11
;
2142.24
. ó shen-róimh garma
Gaoídheal (i.e. London),
Gleanings from Irish manuscripts 29.
Compd.
¤enech: samail Ghuaire an ghairm-einigh of
proverbial hospitality (?),
Content. xv 59.
(d) a calling, employment, profession:
rochlechtas mo gairm
,
RC xxxvii 349 § 84
. od ghairm onóraigh (to a bishop),
DDána 90.15
.
gairm ... atá cundtabhartach innti féin,
Mac Aingil 1771
. d'fior do gharma `for one of your calling,'
Content. viii 30.
(e) Gramm.
gairm agallmha
vocative case:
a fhiora as cóir
ann ó ghairm agallmha,
IGT Introd. § 78.