n
o, m. (Lat. frenum). m.,
IGT Decl. § 96 (130.3)
.
bridle
.
(a)
srīan quasi frian, a nomine frenum
,
Corm. Y 1175
.
srian
gl. frenum,
Ir. Gl. 819
.
s.¤ crúain,
Críth G. 196
.
dá echsh.¤
.x. im sh.¤ n-óir,
407
.
a echshréin,
432
.
srein oir no argit,
Laws v 412.24
.
im eochu ┐ im sriana,
ii 280.5 Comm
.
mulloca
┐ sithla . . . ┐ srein,
iii 152.7 Comm
.
each . . . co n-a srian
taitnemach im a ceand,
v 62.22 Comm
.
set cacha mar-flatha
. . . .i. a srian no a delg,
244.22 Comm
.
cona trí coectaib s.¤
,
BDD² 466
,
dá ech C. . . . cona srianaib oír friú,
Sc.M² 20 R
.
srian muinci dergóir fria graig,
LU 3649
(
SCC 31
).
ruc buaid
a ssiblachaib sréin,
LL 211a9
.
uanfad a glomraib s.¤
,
TBC-LL¹ 698
.
trí heich derga ina sríanaib,
BDD² 1330
. tuc an eochu ba for
lár in lis in a srianuibh = equos paratos adduxit,
Lat. Lives
64.5
.
a each . . . ar sibal ina srian
,
TTebe 4389
.
tri sréin,
Acall. 3929
.
go mbuilg sréin,
DDána 119.29
`the bridle-bell (?)',
Ir. Monthly 1923, 643
.
sréin a n-each,
TSh. 5747
.
cuirmíd
sriánta a mbeóluibh na neach,
James iii 3
.
(b) Fig. s.¤ re
check, control; act of checking, restraining
: s.¤ rea
corp in gach corgus mortifying his flesh,
BNnÉ 282 § 268
.
deacair srian re baothghlór mban,
TD 21.27
.
srian re a fheirg
ó haoinbhréithir she controls his anger with a single word,
Aithd. D. 65.34
.
gan srian re hágh ní fhuilngim,
DDána
113.42
. Perh. also: rochaith Sírna co sríanaib | re tri sectaib
soer bliadnaib `with restrictive laws',
MacCarthy 168 § 6
(cf.
BB 46b27
) =
Keat. ii 2146
. With prec. verb:
srian rem béal
a Rí go rabh `may a curb be on my lips',
Dán Dé xxix 6
. an
chomhairle . . . | fan dobhuingthe sos ná srian
`so impatient of
check or control',
Aithd. D. 51.6
.
congbhaidh srian red dhíoghuil dún,
84.29
. a sh.¤ réd chradh ná congaimh keep not they
wealth bridled,
Ériu ix 166 § 29
.
srian do thabairt fria thoil,
PH 4990
.
srīan frit broind . . . | srīan frit c[h]ridi . . . | srīan
do tabairt fri tengaidh,
ZCP vi 264 § 5
. ní fhagh damhna ar
ndol í Néill, | cor a sréin re Banbha Bríain no prince can control,
L. Cl. A. B. 80.120
.
srian do char rem chéadfadhaibh,
PBocht 23.25
.
a srian mar léigthear léise,
PBocht 21.35
.
léigthear srian ris an sean-námhaid tré éigean = refrenatur,
TSh. 7782
.
raghaidh srian re fód bhFuinidh,
Aithd. D. 15.3
.
do chuaidh srian ar ar síodhcháin `peace was checked',
PBocht
20.9
. Note also:
srian t'fhaghal gan aradhuin thy forays cannot be checked (?),
Irish Texts ii 100 § 34
. caitte don tí da
dtiocfa | a sníomh le s.¤ n-oirbhiorta it (wealth) must be restrained by the bridle of action,
L. Cl. A. B. 172.10
.
cuirfe
misi . . . mo sh.¤ ann do bhéul,
2 Kings xix 28
.
Compds.
(a) With nouns.
¤gáir: re . . . sriangair a ngraigi
`neighing',
MR 192.6
.
¤glomar
bridlepiece, bit
:
tuccad srian-glomur ina beolu,
CCath. 3854
.
each . . . cona srianglomur
airgdide friss,
4737
.
¤maidm
breaking of bridles:
go 'morala
srianmhaidhm ngreadha d'eachradhuibh bfer nErenn,
ZCP x
293.29
.
¤marc
bridled steed
:
bró dianmarcc drechda | na
srianmarc sruthra,
SG 241.23
.
¤mír =
¤glomar:
do
uanfadaigh na n-ech . . . ag snige . . . a srianmirendaibh,
TBC-LL¹
5625
(St.).
ic fosheinm . . . a srianmirenn,
CCath. 4960
.
(b) With adjj.
¤balc: fa slōghaib sain[fh]ear srianbalcc
`strong-bridled',
Death-tales of the Ulster heroes 18 § 1
.
¤brecc with variegated
bridle
:
tri cōecait each srīanbrecc seng,
ZCP viii 220.1
.
¤buide with yellow bridle
:
le tairm ngreagh srianbhuidhe
seang,
TD 8.6
.
(c) With adj. derived from noun.
¤gabrach: nírba s. cen
eochu `do not keep bridled steeds',
Tec. Corm. § 11.5
.